Buckminster Fuller
Vietsciences-Võ Thị Diệu Hằng              03/09/04
 

Buckminster Fuller (1895-1983) Nhà thiết kế, vẽ họa đồ, phát minh, kỹ sư, nhà toán học, biên đạo múa (chorégraphe) kiến trúc sư, triết gia, thi sĩ , đuợc biết dưới tên Bucky và được xem như một Leonard de Vinci của thế kỷ X

 

Năm 1927, tưởng tượng kiểu Dymaxion, một loại nhà cải cách được treo bằng dây cáp bằng thép trên một trụ ở trung tâm, và sau đó ông  lại đề nghị kiểu  máy móc  hóa (1932-35). Ông cũng  sáng chế ra kiểu nhà hình cầu, và một mạng có cấu trúc bằng thép  đa diện được  phủ bởi những thành phần bốn mặt hay tám mặt, lúc đầu thì bằng  kim loại, sau đó bằng chất dẻo hay carton feutre.

 

 

 

Kiến trúc đầu tiên thực hiện dự án trên là một dôme bằng nhôm được thực hiện  năm 1953 bởi hãng Ford (Dearborn , Michigan). Cái đẹp của vòm nhà này là hưởng được những  khoảng  không gian rộng, bao bọc  bởi một lớp mỏng nhẹ, xem như trong  suốt (117 mét đường  kính) ở Union Tank Car Co. de Baton Rouge, Louisiane, 1958). Công trình lớn nhất là nhà của Mỹ được trưng  bày nhân cuộc triển lãm quốc tế tại Montreal năm 1967, trở thành một Biosphère. Tham vọng của Bucky là tạo những  nhà vòm treo bên trên  những  khu phố cổ hay mới. Ông cũng  tưởng tượng những giải pháp nhờ đó người ta có thể thực hiện những  thành phố nổi trên không trung

 

Các  nghiên cứu về Tetrahedron (hình tháp tạo thành do 4 tam giác đều) mà ông gọi là viên gạch căn bản của vũ trụ, tượng trưng cho trực  giác phong phú của ông: sau khi ông  mất người ta tìm ra hình dạng này nơi phân tử carbon (Bấm để đọc  bài Fullerene Carbon 60)

Ông  rất hùng biện trên phương diện kỹ thuật và nói chuyện, nhưng  viết văn thì có  vẻ nặng nề, rườm rà và tối nghĩa hơn bởi ngôn ngữ riêng biệt của ông

Cuộc đời của Richard Buckminster Fuller

Sinh năm 1895 tại Milton, Massachussetts, Richard  biết sự khốn  khổ, sự phá sản, sự trầm uất (depression) mà ông  thoát ra được cũng nhờ sự can đảm, trực giác và  sức  mạnh bên trong.

Ông  theo học tại đại học  Havard (1913-1915) và ohục vụ cho xứ sở ông trong Thế giới Đại chiến  lần thứ nhất với chức vụ sĩ quan Hải quân.

Ông chế biến những  kỹ thuật mới mẻ về kiến trúc (Kaiser Aluminium Dome, tại  Mauvae (1959), le Golden Dome triển lãm của Mỹ taị à Moscou, Palais des Sports ở Paris (1960), Yomuire Star Dome ở Tokyo (1964)..

1958 Bucky giới thiệu một tiểu luận về sự phát triển tài nguyên con người tai Yale

Từ 1958 đến 1961 ông  trình bày các hội nghị bên Âu châu, Phi châu và Ấn độ

1962, ông được  phong danh cố vấn cho chính quyền về sự phát triển cho "thời đại không gian".

Richard Buckminster Fuller mất năm 1983, tại Los Angeles

 

 

 

 

Bài đọc thêm: 

Khám phá chất Fullerene, Carbon 60

 Richard Buckminster Fuller viết:

  • Nine Chains to the Moon, Philadelphia, Éd. J.B. Lippincott, 1938;
  • Education Automation, New York, Éd. Doubleday & Co., 1962;
  • No More Secondhand God and Other Writings, N.Y., Éd. Doubleday & Co., 1963;
  • Unfinished Epic of Industrialisation (poème), Millerton, N.Y., Éd. Jargon Books, 1963;
  • Ideas and Integrities, Englewood Cliffs, N.J., Éd. Prentice-Hall, 1963;
  • Leçons données à Harvard " Charles Eliot Norton Lectures ", 1963;
  • Intuition, New York, Éd. Doubleday & Co., 1972;
  • I Seem to be a Verb, New York, Éd. Bantam Books, 1969;
  • Operating Manual for Spaceship Earth, Carbondale, Ill., Éd. Southern Illinois University Press, 1969;
  • Utopia or Oblivion, New York, Éd. Bantam Books, 1969;
  • Synergetics : Exploration in the Geometry of Thinking, New York, Éd. Macmillan, 1975.

Người khác viết về Fuller

  • ROSEN, Sidney. Wizard of the Dome : R. Buckminster Fuller, Designer for the Future, Boston, Little, Éd. Brown & Co., 1969;
  • MARKS, Robert W. The Dymaxion World of Buckminster Fuller, New York, Éd. Reinhold Book Corp., 1960;
  • MCHALE, John. R. Buckminster Fuller, New York, Éd. Brazillier, 1968;
  • KENNER, Hugh. Bucky : A Guided Tour of Buckminster Fuller, New York, Éd. William Morrow & Co., 1973;
  • KAHN, Lloyd (ed.), Domebook 2, Bolinas, California, Éd. Pacific Domes, 1970;
  • PICON, Antoine. "Une Utopie Américaine, Le monde de Buckminster Fuller", in Les Cahiers de la Recherche Architecturale 40, Éd. Parenthèses, Marseille, 1997

Coi phim về Bucky

  • " The World of Buckminster Fuller " (90 min.), Center for Cassette Studies Inc., 8110 Webb Av., North Hollywood, California, 91605, USA

 Placide Gaboury

 

© http://vietsciences.free.fr  Võ Thị Diệu Hằng