Rainer Maria Rilke

Vietsciences-Võ Thị Diệu Hằng           28/11/2004

 

Rainer Maria Rilke (1875-1926) 

Chắc hẳn Rainer-Maria Rilke là nhà thơ Đức sáng giá nhất của tiền bán thế kỷ thứ hai mươi. Tác phẩm của ông, thuộc loại hướng ngã, là một suy tưởng lâu dài  về những biến cố quan trọng của sự hiện hữu loài người, đặc biệt là sự Chết, hình như đối với ông là điểm cao nhất mà nơi đó mọi cuộc đời đều phải chuẩn bị .

"...Hãy cho mọi người chính cái chết của họ. Sự chết được sinh ra từ chính sự sống mà nơi đó ta đã hiểu biết được tình yêu và sự nghèo khổ..." "... bởi vì chúng ta chỉ là vỏ cây, chiếc lá, còn trái thì ở ngay trung tâm của mọi thứ, đó là cái chết to lớn mà mọi người đều mang trong họ..." trích từ cuốn "Quyển sách về sự Nghèo khó và sự Chết" Maurice Betz là bạn ông và Adamov đã dịch ra năm 1939 khi thế giới bị tối tăm bởi sự hỗn độn. Công việc  này đối với ông có tầm cỡ sống còn

 Ông nuôi tình bạn với Auguste Rodin một trong những người có đầu óc sáng tạo và đổi mới nhiều nhất mà ông ca ngợi ý chí và sức  mạnh làm việc của bạn và Marina Tsvetaeva.

Ông bị bệnh leucémie và trước ngưỡng cửa của sự chết, ông  từ chối thuốc giảm đau vì sợ rằng sẽ không cảm nhận cái chết của chính mình

 

 

1875 - 4 tháng  12:  Sinh tại Prague. Cha ông là một cựu sĩ quan, làm việc cho hãng đường sắt. Mẹ là Phia Rilke, vừa đỏm đáng vừa sùng đạo, xa lánh con. Cha mẹ ông  không hạp nhau và xa nhau. Rainer Maria đau khổ vì thiếu tình mẹ nên viết nhiều  về tuổi trẻ của mình.
1882 Học dương cầm
1886 Cuối tháng 9: vào trường  Sankt-Pölten, Áo quốc
1890 Vô học trường cao đẳng quân sự Weisskirchen tại  Moravie. Đăng những bài thơ và văn đầu tiên trong các tờ báo khác  nhau.
1891 Tháng 9: Rilke rời khỏi Weisskirchen để tới trường thương  mại ở  Linz.

1892 Trờ về Prague. Chuẩn bị thi.
1895 - 9/7 : thi ở Prague. Học kỳ II: đại học Prague (văn chương, sử, triết, lịch sử nghệ thuật)
1896 Cuối tháng 9: Đi Munich để ghi tên  vô đại học. Viết những bài thơ  đăng trong Offrande aux Lares, Couronné de rêve, Avent  và tờ báo phát không  Wegwarten
1897 Gặp Lou Andreas Salomé, lớn hơn ông 14 tuổi và họ sống với nhau ba năm.  Tháng 6-7 : Sống bên Lou tại Wolfratshausen, gần Munich .Đầu tháng 10 : Rilke theo Lou tới ngoại ô Berlin và  ở cho đến tháng 3 năm 1901. Lou tìm cách để làm đổ vỡ mối tình. Tuy nhiên họ vẫn liên  lạc  bạn bè tốt đẹp
1898 In ra nhiều truyện ngắn mà nhiều truyện hợp thành những tập truyện và thơ.   Tháng 4-5: Đi chơi tại Florence Viareggio.  Tháng 12: Tới nhà của Heinrich Vogeler, tới Worpswede, gần Brême, trong nhóm nghệ sĩ
1899 Tháng 4-6 : Du ngoạn đầu tiên tại Nga cùng với Lou và chồng bà là Carl Andreas.   27 tháng 4: Gặp Tolstoï. Lúc trở về, viết phần thứ nhất quyển Sách giờ (sách viết về đời sống trong tu viện)
1900 Tháng 5- cuối tháng 8: Du lịch lần thứ 2 sang Nga, gặp lại Tolstoï tại  Iasnaïa Poliana. Lúc trở về, Lần kết thúc đầu tiên về liên  hệ với Lou Andreas Salomé.   27/08: Đến Worpswede . In ra Histoires du bon Dieu .
1901 tháng 3: Cưới Clara Westhoff, người ông quen tại Worpswede. Viết phần II của quyển.  12 /12 : Sanh một gái: Ruth Rilke.
1902 Lúc đầu ở Westerwede, gần Worpswede. Viết bài chuyên khảo về Worpswede. Cuối tháng 8 đi Paris, (ông ở lại nơi đây tới tháng 3 năm 1903), Có ý muốn viết bài chuyên khảo về Rodin (phần đầu được in ra năm 1903). Viết các  bài thơ để gom lại thành tập.
1903 tháng Tư: Rilke rời Paris (và trở lại sau vài tháng) cho tới 1905 Sáng tác Sách hình (Livre d'images) và những phần đầu của Thơ Mới (Nouveaux poèmes). Phần ba của Sách giờ (Livre d'heures) trong Quyển sách về Nghèo khó và sự Chết  viết tại Verragio. Viết bài đầu tiên cho tập Thư gởi thi sĩ trẻ (Lettres à un jeune poète). Giữa tháng 12 tới Romecho tới tháng 6 năm 1904)
1904 Bắt đầu viết Carnets de Malte Laurids Brigge
1905 Những cuộc nói chuyện về Rodin.
1906 Tháng 3 cha ông mất.
1907 Viết thêm bài chuyên khảo về  Rodin.
1907-1914 Đi các nước Bắc Phi, Ai cập, Berlin, Espagne, Venise.Làm việc cho Thơ mớikinh cầu siêu (Nouveaux poèmes Requiem). Đi Pháp năm 1909
1910 Rilke kết thúc và in tập Les Carnets. Tháng Tư: làm quen với công chúa Marie de Tours .
1911 Dịch Centaure  của Maurice de Guérin.
1912 Tại Duino, viết những bài Thi khúc đau thương đầu tiên ( Élégies). Dịch quyển Amour de Madeleine.
1913 Espagne, Paris: dịch Lettres Portugaises.
1914 Dịch Đứa con hư trở về của  André Gide (Retour de l'enfant prodigue).. Quen với  Magda von Hattinberg (Benvenuta). Bắt đầu Thế chiến. Ông ở Đức.
1916 Bị động viên tới Vienne tháng Giêng và được thả ra tháng 6
1918 Rilke tiếp xúc trở lại với nhà xuất bản Kippenberg. Dịch thơ Vingt-quatre sonnets của Louise Labé.
1919 Rilke trở lại cuộc sống lang thang. Hội họp ở Suisse.
1920 Rilke Gặp lại công chúa Marie de Tours .. Liên hệ với Merline (Baladine Klossowska). Kết bạn với Werner Reinhart, kỹ nghệ gia Winterthur, người đã mua cái tháp Muzot, gần Sierre  theo ý muốn của ông, và ông đã ở tại đó mấy năm
1922 Xong tập Thi khúc đau thương của Duino và viết Sonnets à Orphée. Cưới Ruth Rilke tại Đức.
1924 Ngày đầu vô bệnh viện ở Valmont, gần Montreux. Những bài thơ đầu tiên bằng tiếng  Pháp
1925 Đến Suisse Paris, rồi Sierre.  Chữa bịnh ở Bad Ragaz.
1926 - 29 tháng 12 : Rilke chết vì bệnh bạch cầu (leucémie).
1927 - 2 tháng 1 : Chôn tại nghĩa trang nhỏ ở Rarogne.

Tác phẩm:

Lettres sur Cézanne
la Huitième Élégie de Duino
Élégies de Duino
Les Quatrains valaisans
Les Sonnets à Orphée
Cher Maître (lettres à Auguste Rodin 1902-1913)

Bài đọc thêm:

Tiểu sử Friedrich Nietzsche

 

© http://vietsciences.free.fr  Võ Thị Diệu Hằng