|
Những bài cùng tác giả
Tháng 4 năm 2010 vừa qua công ty Apple cho ra mắt iPad, một loại máy vi tính
cá nhân có hình dạng một tấm bảng (tablet). Đây là một sản phẩm được coi là
nằm giữa điện thoại di động và máy laptop (máy tính xách tay). Với sự thành
công rực rỡ trước đó của iPhone (một loại điện thoại cầm tay thông minh/đa
dụng - smartphone) và iPod (máy truyền thông cầm tay - portable media
player), iPad đã được khách hàng nhiệt tình ửng hộ. Trong vòng hơn một
tháng, công ty đã bán được trên một triệu iPad trong nước Mỹ. Cuối tháng 5
vừa qua, khi iPad bắt đầu được bán ở ngoại quốc, tại các đại lý của Apple
tại châu Á và châu Âu, đâu đâu cũng có những đám đông tụ tập để chờ mua món
hàng được coi là “xịn” này. Với số thương vụ lên như diều gặp gió, Apple đã
trở nên công ty điện tử hàng đầu, và đã qua mặt chàng khổng lồ Microsoft.
Khi những dòng này được viết ngày 22 tháng 6 năm 2010, tổng vốn theo thị giá
(market capitalization) của công ty Apple đã lên đến khoảng 249 tỷ đô la, so
với 228 tỷ của Microsoft. Có vẻ như iPad đã góp phần vào sự thịnh vượng của
hãng Apple. Vậy iPad hoạt động ra sao?
Chữ "i" trong iPad, cũng thấy trong tên của nhiều sản phẩm từ công ty Apple
(iMac, iBook, iTunes..), được nhiều người coi là chữ đầu của từ "internet"
(liên mạng). Cũng có người cho rằng chữ này ở từ "individual" (cá nhân) hay
"interactive" (tương tác). Còn chữ “Pad” có nghĩa thông thường là một tấm
đệm hay một bàn phím. Cách đây khá lâu, năm 1993, công ty Apple (lúc đó còn
gọi là Apple Computer) đã cho ra mắt một loại máy vi tính cũng thuộc loại
bảng, tên là MessagePad 100. Sau 5 năm, Apple ngưng sản xuất loại máy này.
Nay máy được hồi sinh với tên mới – iPad – cùng với cấu trúc và hình dáng
cải tiến. Như trên đã đề cập, iPad có dạng một tấm bảng mỏng và nhỏ với bề
rộng 7.47 inches (18.97 cm), bề cao 9.56 inches (24.28 cm), nhỏ hơn khổ giấy
thông thường (81/2 x 11 inches). Với bề dầy 0.5 inch (1.34 cm), iPad có thể
nặng từ 1.5 pounds (0.68 kg; Kiểu Wi-Fi) đến 1.6 pounds (0.73 kg; Kiểu Wi-Fi
3G).
Như tất cả các sản phẩm khác của Apple, iPad có thiết kế rất thanh tú và
nghệ thuật. Màn hình thuộc loại cảm ứng (touchscreen), điều khiển bởi các
ngón tay của người sử dụng. Màn có khả năng chống trầy trụa và không giữ dấu
tay. Hệ điều hành (operating system) do chính hãng Apple cung cấp có tên là
iOS 3.2. Bộ xử lý (processor) 1 GHz cũng là “của nhà”: Apple A4. Bộ nhớ
(storage) gồm ba loại 16, 32, hay 64 GB flash drive được gắn cố định, và
không gia tăng được. Công ty không tiết lộ độ lớn của RAM (Random Access
Memory), nhưng theo một số suy đoán, RAM nằm trong bộ xử lý A4 và lớn khoảng
512 MB. Bình điện (battery) thuộc loại lithium-ion polymer, có khả năng chạy
tới 10 giờ video trước khi phải nạp lại. Tuy nhiên khi bình không thể giữ
điện hoặc bị hư, khách hàng không thể tự thay thế mà phải mang iPad đến hãng
để sửa chữa hoặc nhận một máy tân trang (refurbished) với giá $99 – theo
chương trình bảo trì của hãng.
 (Hình từ Apple Store)
Từ trên cho thấy, theo tiêu chuẩn của máy vi tính xách tay, iPad không thuộc
loại mạnh. Thêm vào đó, iPad còn thiếu nhiều điểm đặc trưng của một máy vi
tính thông thường. Thí dụ như iPad không có lỗ cắm USB (USB port). USB
(Universal Serial Bus) là một công cụ rất phổ biến để nối kết những dụng cụ
điện tử và máy vi tính, với lỗ cắm là một khe nhỏ hình chữ nhật. iPad còn
không có tính đa nhiệm (multitasking), không có lỗ cắm cho thẻ nhớ SD
(Secure Digital memory card), không có máy hình (camera) và như vậy không
thể chạy video iChat, không hỗ trợ Adobe Flash, một sản phẩm hàng đầu trong
việc tạo dựng và chạy những video clips,…Ngay cả hệ vô tuyến (wireless)
Wi-Fi của IPad ban đầu cũng tạo nghi ngờ là có thể gây nhiễu trên những dụng
cụ dùng vô tuyến chung quanh.
Tuy nhiên ai cũng biết rằng hãng Apple có hướng thiết kế riêng, và đang bán
thêm những dụng cụ phụ trợ để phần nào bù vào những thiếu sót trên. Theo
quảng cáo, iPad tập trung vào những lãnh vực sau. Thứ nhất, đẩy mạnh hoạt
động của bộ duyệt tìm (browser) Safari của hãng Apple. Ta biết rằng hai bộ
duyệt tìm thông dụng nhất hiện nay là Internet Explorer của hãng Microsoft
(chiếm khoảng 50 – 60% tổng số người dùng), và Mozilla Firefox của Mozilla
Corp. (23 - 32%). Thứ hai, phát triển hệ điện thư (Mail). Thứ ba, lưu trữ
cùng trình chiếu hình ảnh và video. Thứ tư, đi vào thị trường sách, báo điện
tử (electronic books, digital books). Thứ năm, cùng với iPod Touch và
iPhone, iPad khai thác trên 150,000 nhu liệu/phần mềm ứng dụng (applications
– apps) qua dịch vụ App Store của hãng. Những ứng dụng này thuộc đủ mọi
loại, từ âm nhạc đến trò chơi điện tử, video, sách báo,…thực hiện bởi một
nhu liệu nổi tiếng tên iTunes, cũng của Apple. Với iTunes khách hàng có thể
nạp xuống/hạ tải (download) ứng dụng mình thích. Thường phải trả lệ phí
nhưng có khi được miễn phí. iTunes đã được coi là đã chiếm 70% thị trường
bán nhạc trực tuyến (online) trên toàn thế giới.
Tuỳ theo kích thước của bộ nhớ, giá của iPad Wi-Fi thay đổi từ 499 đến 699
đô la Mỹ.
Còn giá của Wi-Fi 3G thay đổi từ $629 đến $829. Nhắc lại là Wi-Fi là tên
thương mại của hãng Wi-Fi Alliance chuyên chế tạo những sản phẩm thuộc hệ
mạng vô tuyến địa phương (Wireless Local Area Network - WLAN). Được gọi là
địa phương (local) vì để có thể liên lạc với nhau, những máy dùng Wi-Fi phải
ở gần nhau - trong phạm vi chừng một vài chục mét nếu ở trong nhà và có thể
vài km nếu ở ngoài trời - và được phối hợp bởi một dụng cụ có tên là điểm
nhập vô tuyến (Wireless Access Point – WAP), hoặc bộ chuyển tin vô tuyến
(wireless router). Từ đây máy cũng có thể vào liên mạng (internet) qua đường
dây điện thoại hoặc một phương tiện khác.
Với kiểu Wi-Fi + 3G (3G: third generation, thế hệ thứ ba), ngoài khả năng
dùng Wi-Fi như trên, iPad có thể vào liên mạng ở bất cứ đâu, giống như một
điện thoại di động. Lưu ý là 3G hoạt động theo tiêu chuẩn IMT-2000
(International Mobile Communications-2000) dành cho điện thoại, điện thoại
video (video calls), dữ kiện vô tuyến,…di động. Vận tốc chuyển dữ kiện có
thể từ 5.8 Mbits/s đến 14.0 Mbits/s. Còn Wi-Fi ở trên vận hành theo giao
thức (protocol) 802.11 với vận tốc chuyển có thể lên tới 150 Mbits/s và tần
số vô tuyến trong khoảng 2.4 tới 5 GHz. Công ty Apple đã cộng tác với hãng
điện thoại AT &T để cung cấp dịch vụ 3G. Khách hàng iPad dùng 3G có thể phải
trả từ $14.99 đến $25 mỗi tháng tuỳ theo lượng dữ kiện sử dụng.
Như trên đã đề cập, iPad chỉ là một trong những sản phẩm của Apple đưa ra
trong dây chuyền sản xuất. Được thành lập từ năm 1976, hãng Apple (Apple
Inc.), ban đầu có tên là Apple Computer Inc., đã sản xuất rất nhiều loại máy
điện tử và vi tính lớn nhỏ khác nhau. Thí dụ như máy điện toán cá nhân
Macintosh (1984), máy vi tính xách tay iBook, máy vi tính để bàn (desktop)
iMac, … Những máy này được cải tiến liên tục với nhiều phiên bản
(version)/thế hệ và kiểu mới. Thí dụ như iPod, kể từ khi xuất hiện năm
2001đến nay đã có 5 kiểu (Classic, Mini, Nano, Shuffle và Touch). Mỗi kiểu
có nhiều phiên bản khác nhau với cấu trúc thay đổi. Thí dụ như hiện nay đã
có iPod Touch 3. Ngày 7 tháng 6, 2010 vừa qua, sau khi cho ra mắt iPad được
mấy tháng, Apple đã công bố một phiên bản mới của iPhone: iPhone 4.
Sự phát triển của Apple đương nhiên gặp sự cạnh tranh mãnh liệt của những
đại công ty khác. Bộ duyệt tìm Safari đang tranh giành hạng ba - sau MS
Explorer và Mozilla Firefox - với Google Chrome của hãng Google. Trong lãnh
vực sách báo điện tử Apple sẽ phải đương đầu với máy đọc Kindle của công ty
Amazon, máy Reader (PRS-500) của Sony, Nook của hệ thống bán sách, báo lớn
nhất nhất nước Mỹ Barnes & Noble, eReader của hãng Kobo, Canada, và vô số
sản phẩm khác. Riêng Nook cũng có đặc trưng Wi-Fi và AT&T 3G giống như iPad,
nhưng dùng hệ điều hành (operating system) Android, được đặc biệt thiết kế
cho dụng cụ di động của hãng Google.
Ngoài ra, cho rằng “iPad chẳng có gì đặc biệt,” có tin đồn là các hãng
Google và Hewlett-Packard đang sửa soạn cho ra mắt một loại Google tablet và
HP Slate có thể chạy nhanh hơn và giá rẻ hơn. Hơn nữa, cáo buộc là Apple đã
“cầm nhầm” kỹ thuật của mình, công ty sản xuất điện thoại di động được coi
là lớn nhất thế giới Nokia Oyj đã nạp đơn kiện Apple vì đã vi phạm bằng sáng
chế của họ trong lúc sản xuất iPhone và iPad. Trung Quốc thì thực tế hơn,
sản xuất ngay một loại “hàng nhái,” hình thức giống hệt iPad, tự nhận là
hoạt động không kém iPad, có tên là iPed, giá chỉ có 105 đô la!
Trong lúc các đại công ty đang đọ sức như ở trên, chỉ có khách hàng là hưởng
lợi. Họ sẽ theo dõi, thẩm định để chọn lựa cho được một sản phẩm hiện đại,
tinh xảo, phù hợp với nhu cầu, sở thích và món tiền họ muốn chi.
Sherman Oaks, tháng 6, 2010
Nguyễn Trọng Cơ
|