Mới đây ông Barack Obama đã được khám sức khỏe định kỳ theo như quy định đối với người đang nắm chức vụ Tổng thống Mỹ. Các bác sĩ tường trình rằng tình trạng sức khỏe của ông Obama rất khả quan, và dựa trên kết quả, ông Obama sẽ tiếp tục duy trì tình trạng sức khỏe tốt trong thời gian còn lại của nhiệm kỳ Tổng thống của ông. Tuy nhiên, bác sĩ cũng đưa ra một số lời khuyên để Tổng thống Obama duy trì sức khỏe trong tình trạng tối ưu. Một trong những lời khuyên ấy là ông Obama nên tiếp tục cố gắng bỏ hẳn thói quen hút thuốc. Lời khuyên của các bác sĩ cho thấy Tổng thống Obama vẫn chưa bỏ được thuốc lá, như hơn 1 tỉ người trên thế giới hiện nay, bất chấp những khuyến cáo thường xuyên của các chuyên gia y tế về những liên hệ giữa thuốc lá với bệnh tật. Tạp chí Khoa Học và Đời Sống tuần này xin được dành để gửi đến quý vị bài tường trình của thông tín viên June Simms của VOA về đề tài này.
Mỗi năm có đến 5 triệu người chết vì hút
thuốc lá. Các chuyên gia nói hút thuốc lá là nguyên nhân chủ yếu gây
ra các ca tử vong có thể tránh được, và là nguyên nhân thứ nhì gây
tử vong, sau ung thư.
Hút thuốc còn là nguyên nhân chính gây bệnh ung thư. Các chuyên gia
nói có thể tránh 40% các ca ung thư, bằng cách tránh hút thuốc và sử
dụng các sản phẩm thuốc lá khác.
Thuốc lá còn là nguyên nhân gây ra 42% các ca bệnh về đường hô hấp,
kể cả bệnh suyễn, viêm cuống phổi và khí thũng. Hút thuốc còn là
nguyên nhân gây một số bệnh tim, như nghẹt động mạch.
Giới nghiên cứu không ngừng đưa ra những chứng cớ vì sao những người
hút thuốc nên bỏ thói quen này. Một cuộc nghiên cứu mới đây của Đại
học California ở San Francisco kết luận rằng những người hút thuốc
có nguy cơ mắc bệnh Alzheimer cao gấp hai lần, so với những người
không hút thuốc. Alzheimer là một chứng bệnh làm suy yếu trí nhớ và
khả năng suy luận.
Trong một cuộc nghiên cứu trước đó, 7000 người đã được quan sát
trong thời gian trung bình 7 năm. Các đối tượng đều trong lứa tuổi
từ 55 trở lên. Những người hút thuốc có nguy cơ mắc bệnh mất trí
nhớ, cao hơn 50% so với những người chưa từng hút thuốc, hoặc đã bỏ
thuốc.
Các cuộc nghiên cứu khác cũng đã liên kết thói quen hút thuốc với
bệnh Amyotrophic Lateral Sclerosis, gọi tắt là ALS, một chứng bệnh
nguy hiểm ảnh hưởng tới hệ thống thần kinh và các cơ bắp. Hồi năm
ngoái, một cuộc nghiên cứu trong tạp chí Thần kinh học cho thấy
người hút thuốc có thể phát triển bệnh ALS, và đã có một số chứng cớ
cho thấy thói quen này có thể là nguyên nhân trực tiếp gây bệnh ALS.
Hút thuốc cũng tăng nguy cơ phát triển bệnh thoái hóa thị giác liên
hệ tới tuổi tác. Đây là nguyên nhân chủ yếu gây bệnh mù nơi thành
phần trên 50 tuổi.
Mới đây các nhà nghiên cứu thuộc Đại học California ở Los Angeles đã
thực hiện một cuộc nghiên cứu để xác định xem hút thuốc có ảnh hưởng
tới nguy cơ mắc chứng thoái hóa thị giác khi về già hay không.
Trong số gần 2000 phụ nữ được chọn làm đối tượng nghiên cứu, có 4%
hút thuốc lá. Mỗi phụ nữ được chụp hình võng mạc mắt vào năm 78
tuổi. Các nhà nghiên cứu so sánh tấm ảnh này với ảnh chụp 5 năm sau,
khi đối tượng lên 83 tuổi.
Kết quả được đăng trong Tạp chí Nhãn Khoa của Hoa Kỳ, cho thấy nơi
các phụ nữ hút thuốc, nguy cơ mắc bệnh thoái hóa thị giác cao hơn
11% so với các phụ nữ khác. Đối với phụ nữ trên 80, những người hút
thuốc có nguy cơ phát triển bệnh thoái hóa thị giác cao gấp 5 lần
rưỡi những người không hút thuốc.
Những người hút thuốc không chỉ làm hại sức khỏe của chính mình, mà
còn phương hại đến sức khỏe của những người chung quanh. Tổ chức Y
tế Thế giới nói ước lượng mỗi năm 600.000 người không hút thuốc tử
vong vì hít phải khói thuốc một cách gián tiếp.
Liên đoàn Quốc tế Chống Ung Thư nói có khoảng 700 triệu trẻ em trên
thế giới bị buộc phải hít thở trong một bầu không khí đầy khói thuốc
lá. Những bà mẹ đang mang thai mà hút thuốc có nguy cơ cao sinh con
thiếu ký. Và những đứa trẻ này khi lớn lên có thể bị ảnh hưởng tới
sức khỏe.
Tổ chức Y tế Thế giới nói bất chấp những lời khuyến cáo, hiện vẫn
còn 1 tỉ 300 triệu người hút thuốc mỗi ngày. Dự kiến con số này sẽ
tăng lên khoảng 1 tỉ 700 triệu trước năm 2025. Tỷ lệ hút thuốc đã
giảm tại Hoa Kỳ và Châu Âu, nhưng đang tăng tại những nơi khác.
Vẫn theo Tổ chức Y tế Thế giới, 84% những người hút thuốc cư ngụ tại
các nước đang phát triển. Các nước vùng tây Thái Bình Dương có tỷ lệ
hút thuốc cao nhất. 1 phần 3 tất cả những người hút thuốc trên thế
giới sống tại khu vực Đông Á - Thái Bình Dương. Khu vực này có số
đàn ông hút thuốc cao nhất thế giới, và cũng là nơi tỷ lệ phụ nữ và
trẻ em hút thuốc tăng nhanh nhất. Hệ quả là trong khu vực này mỗi
ngày, có hơn 3000 người chết vì các bệnh liên quan tới hút thuốc.
Các nhà khoa học đã phát hiện hơn 4000 chất hóa học trong khói thuốc
lá, trong số này, có ít nhất 250 loại được coi là có hại cho sức
khỏe con người, 50 chất có thể gây bệnh ung thư. Các hóa chất trong
khói thuốc gồm cả arsenic, và khói thuốc còn chứa formaldehyde, một
chất lỏng được sử dụng để ướp xác.
Nhưng độc hại nhất vẫn là nicotine, một chất độc tìm thấy trong lá
thuốc lá. Nó tạo cảm giác sảng khoái và gây nghiện, làm những người
nghiện rất khó bỏ thuốc. Các cuộc nghiên cứu cho thấy đặc tính gây
nghiện của nicotine còn mạnh hơn cả rượu và cocaine. Các chuyên gia
nói nếu sử dụng với số lượng lớn, nicotine có thể gây tử vong vì nó
làm tê liệt các cơ bắp của hệ thống hô hấp.
Thế có cách nào hút thuốc mà không phương hại đến sức khỏe không?
Dựa trên đa số các cuộc nghiên cứu về đề tài này, thì câu trả lời
dứt khoát là Không. Hút thuốc, dù chỉ vài điếu mỗi ngày, vẫn nguy
hiểm. Tuy nhiên phần lớn những ảnh hưởng tai hại của thuốc lá có thể
được lật ngược, nếu ta ngưng hút thuốc. Chính vì lý do này mà các
chuyên gia y tế khuyên mọi người nên bỏ hẳn thuốc lá.
Viện Nghiên cứu bệnh Ung thư Hoa Kỳ nói áp huyết sẽ trở lại bình
thường 20 phút sau khi một người hút điếu thuốc cuối cùng. Mức
carbon monoxide, thán khí, trong máu trở lại bình thường sau 8 tiếng
đồng hồ. Nguy cơ lên cơn đau tim giảm bớt sau 1 ngày. Và sau một năm
không hút thuốc, nguy cơ mắc bệnh tim đối với một người từng hút
thuốc lá thấp hơn 50% so với những người tiếp tục hút thuốc.
Có một số sản phẩm trên thị trường có thể giúp một số người bớt lệ
thuộc vào thuốc lá. Chantix và Zyban là hai loại thuốc đã chứng tỏ
có hiệu quả trong việc giúp những người nghiện bỏ thuốc lá. Hai loại
thuốc này không chứa chất nicotine. Chantix tác động đến những
protein tiếp nhận nicotine trong não bộ để giảm thiểu cơn nghiền.
Còn thuốc Zyban thì tăng lượng dopamine trong não bộ. Dopamine là
một chất hóa học gây cảm giác sảng khoái.
Một số người đã bỏ thuốc khuyên những người muốn bỏ thuốc hãy tránh
xa rượu và thuốc lá, vì hai món này thường đi đôi với nhau, và hãy
lánh xa những người bạn còn hút thuốc. Hãy đi bộ khi lên cơn thèm
thuốc lá. Bỏ thuốc lá không dễ, nhưng bác sĩ khuyên bệnh nhân rằng
bỏ thuốc là một cách để dành lại quyền kiểm soát sức khỏe và cuộc
sống của chính mình.