Eros là tên Hy lạp, tên La Mã là Cupidon, là vị Nam Thần Tình Yêu. Trong thần hệ Hésiode và Orphi
ques thì Éros được xem như vị thần sáng tạo và là thành phần chủ yếu đầu tiên của thế giới.

Cupidon (Bouguereau,  Bridgeman Art Library, London.)

Ông là vị Thần đầu tiên, sinh ra từ cái trứng đầu tiên, không có Ông thì không có một vị thần nào được sinh ra.

Từ thế kỷ thứ VI trước thời đại chúng ta, đầu tiên ông là Thần Ðam Mê. Với tước hiệu đó, ông đã gợi hứng cho hầu hết tất cả những nhà thơ và nghệ sĩ.

Sau đó người ta lại xem ông như con của APHRODITE và HERMÈS (ARÈS ), cũng như Agathon trong Banquet của Platon đã diễn tả ông
 

Người khác thì cho ông là con trai của IRIS và Gió Tây (ZÉPHYR).

Người ta cũng ghép ông với PSYCHÉ và từ từ cho vào chuyện thần thoại một ý nghĩa tượng trưng.

Eros thường được trưng bày ở bất cứ công trình nghệ thuật nào

ANTÉROS là bạn đồng hành của EROS, làm cho EROS lớn lên khi ông ở bên cạnh EROS và khi ông đi xa thì EROS trở lại thành đứa bé.

 

Trong một lần đi dạo, APHRODITE và ÉROS bị LADON bắt gặp. Trong khi chạy trốn, họ bị dòng nước EUPHRATE dâng cao. Bị con rồng hăm dọa muốn ăn thịt , nàng cầu xin ZEUS giúp họ. Hai con cá nổi lên, được nối nhau bằng sợi dây. Aphrodite và Éros nhảy xuống nước và bấu chặt vô cá. Như thế họ được qua bên bờ bên kia không trở ngại. Ðể cảm ơn cá, ZEUS đặt cá vào trong chòm sao Constellation. ÉROS nghĩ là sẽ giết được khổng lồ PORPHIRION, con trai của GAÏA khi ông bắn mũi tên vô gan đã biến vị này từ sự giận dữ điên dại thành lòng ham muốn: ông ta dự định hãm hiếp HÉRA sau khi xé áo nàng. Ông ta bị ZEUS cho sét đánh nhưng chỉ làm cho ông ta bị thương rồi đứng trở dậy. APOLLON lúc bấy giờ bắn luôn một mũi tên vô mắt trái và HERMÈS kết liễu đời ông ta bằn mũi tên trong mắt phải. (Hay là ông ta bị HÉRACLÈS bắn tên chết)

© http://vietsciences.free.fr  Nhã Chân