|
Tham nhũng và ăn hối lộ là đặc quyền của giới quan chức
ảnh của Tuần Việt nam(Tiền Phong)
Tự tiện đẻ ra văn bản để quản lý, gây phiền hà và lãng phíNền hành chính công của nhà nước đang được các bộ, ban ngành, ủy ban nhân dân các cấp từ thành phố đến các quận huyện khắp cả nước rà soát tích cực để giảm thiểu 30% nạn giấy tờ thủ tục cản trở việc sinh sống, làm ăn, hoạt động kinh doanh thương mại…bình thường của nhân dân(1). Thậm chí rà soát lại những thủ tục qui định xâm phạm luật pháp, quyền làm chủ của người dân nghiêm trọng. Từ lâu đã không ít người cho rằng nền hành chính của nước ta lấy “hành” là “chính”. ”Thủ tục hành chính(TTHC) vẫn là một trong những vấn đề bức xúc nhất khiến… người dân kêu ca và không ít doanh nghiệp than phiền bởi sự rườm rà, phức tạp của nó. Trên thực tế còn tồn tại những bất cập như: Cơ quan hành chính “cố gắng” giành thuận lợi về phần mình, “đẩy” khó khăn cho cá nhân, tổ chức, doanh nghiệp; mang nặng tư tưởng bao cấp khi xây dựng và ban hành TTHC; thiếu trách nhiệm kiểm tra, đôn đốc trong việc tổ chức thực hiện; “một cửa” liên thông nhưng còn “nhiều khóa”; thái độ quan liêu, cửa quyền của một bộ phận cán bộ, công chức khi tiếp xúc với người dân và doanh nghiệp... Đó là “lực cản” làm cho công cuộc cải cách hành chính của Nhà nước ta chưa đạt kết quả như mong muốn”(2). Cửa công là nơi dọa nạt, hạch sách, nhũng nhiễu…nhờ dựa vào một hệ thống thủ tục rườm rà, chồng chéo…dẫn đến tiêu cực như ắn hối lộ, chạy cửa sau. Nạn cò hoành hành khắp nơi chứ không riêng gì lĩnh vực hành chính nhà đất là nơi phức tạp, gay go nhất. Là cán bộ công quyền nên thái độ ứng xử xem nhân dân đến “xin cho”, trông cậy vào họ “ban ơn”, vì vậy thái độ trịch thượng quan liêu là hiện tượng phổ biến, từ cấp nhỏ nhất là người bảo vệ cơ quan đến những vị lãnh đạo cao hơn. Bộ trưởng Văn phòng chính phủ, Tổ trưởng cải cách hành chính của Thủ Tướng, Nguyễn Xuân Phúc thừa nhận "Việc cắt giảm TTHC không hề đơn giản vì liên quan đến quyền lợi"(3) cho biết “có xã có tới 200 thủ tục, xã lại chỉ có vài chục. Nghĩa là có xã tự "đẻ" ra văn bản để gây phiền nhiễu cho người dân và Doanh Nghiệp”(4). Mới đây nhất là việc qui định làm thủ tục gộp hai sổ , sổ đỏ và sổ hồng làm một theo quyết định của Quốc Hội nhưng gây xáo trộn không ít khi nhà nước ra lệnh ngừng cấp theo thủ tục cũ từ ngày 1/8/2009 trong khi mẫu sổ mới chưa làm xong, vẫn còn trong giai đoạn trưng cầu ý kiến (!) cũng như Luật mới quy định Văn phòng đăng ký quyền sử dụng đất sẽ đảm nhiệm việc cấp sổ theo mẫu mới. Tuy nhiên, ở một số địa phương vẫn chưa thành lập văn phòng này(!) cho thấy nhà quản lý hết sức lúng túng trong việc thực thi pháp luật mới về việc cấp giấy sở hữu nhà đất cho nhân dân, sự lộn xộn vá víu nầy trở thành nguồn gốc tiêu cực, chạy chọt để sớm có giấy mới là một khoản đút túi khổng lồ cho đơn vị được giao trách nhiệm cấp. “Từ nay đến khi có mẫu sổ mới, Bộ Tài nguyên - Môi trường sẽ xin ý kiến Thủ tướng tiếp tục cấp sổ đỏ, sổ hồng cho người dân có nhu cầu. Khi có giấy mới thì sẽ cấp giấy mới” - Thứ trưởng thường trực Bộ TN-MT Nguyễn Văn Đức cho biết. Chủ trương trái khuấy giữa Sở Tài nguyên môi trường quản lý sổ đỏ (quyền sử dụng đất ) và sổ hồng(sở hữu nhà ở) thuộc Sở nhà đất kéo dài, chưa biêt ai thắng ai vì quyền lợi riêng của mỗi đơn vị đã đươc thống nhất và các nơi liên quan đã phải ngừng hoạt động cấp sổ (cũ) theo chỉ thị của chính phủ nhưng thủ tục cấp giấy mới thì phải chờ đến 1/10 hoặc 1/11/2009.Ông Đức phát biểu ”Thời điểm chậm 1, 2 tháng không quan trọng, quan trọng là mẫu giấy ban hành sắp tới làm sao cho đơn giản nhất” cho thấy nhận thức về yếu tố thời gian rất hời hợt, chẳng hề quan tâm đến hoạt động mua bán của thị trường nhà đất của nhân dân. Mọi giao dịch đều phải tạm ngừng cho đến khi có giấy mới xác nhận nhà và đất mơi có thể triển khai giao dịch (5)
Tiếp tục cấp số đỏ, sổ hồng cho người dân có nhu cầu vì chưa có mẫu mới(!) “Thực tế quản lý xây dựng ở địa phương còn tồn tại, phát sinh nhiều thủ tục hành chính rườm rà làm mất thời gian, gây phiền hà cho doanh nghiệp, người dân” là một phần đánh giá của Bộ Xây dựng gửi Chính phủ sau khi kiểm tra rà soát về thủ tục hành chính trong đầu tư xây dựng tại TPHCM, Hà Nội và một số địa phương khác.(6). Một nhà nước “do dân, vì dân và của dân” xem ra vẫn còn quá xa vời; tệ nạn hành chính, giấy tờ, thủ tục đã gây ra bao lãng phí thời giờ, tiền bạc của nhân dân. Sự “tuỳ hứng” đặt ra qui chế, bày vẽ những quyết định quản lý hành chính trên đã góp phần “đẻ” thêm gần 300 “giấy phép con” chỉ riêng trong lĩnh vực kinh tế, đồng thời chồng thêm gánh nặng thủ tục hành chính, mà nếu giảm được 40% thôi, đã có thể tiết kiệm được khoảng 13.000 tỷ đồng một năm (7). Riêng TP Hà Nội, chỉ lược bỏ thủ tục thay chứng minh nhân dân cho 2,5 triệu người sau khi Hà Nội mở rộng, đã tiết kiệm được 12-14 tỷ đồng (8). Bên cạnh đó, liệu có tính toán được sự khổ đau gây ra cho hàng chục triệu người khi giáo dục, khám chữa bệnh…còn phức tạp, cải cách, thử nghiệm, đối sách giáo khoa liên miên, y đức suy đồi, xét nghiệm “búa xua” để thêm phí chẩn đoán ? Hiếm có nơi không kèm phong bì đi cùng, chí ít là những khoản phí không tên tuổi hay vẽ vời nhằm tăng thu gấp bội so với qui định khi nộp đơn cho con vào lớp 6, lớp 10 ở các trường điểm trong thành phố hay nhập viện ngoại tuyến gọi là “dịch vụ” !
"Còn nhiều hành xử của cán bộ cơ sở khiến người dân bất bình" Tiền là Tiên là Phật….Những khó khăn của thời chiến kéo dài quá lâu tạo ra một thói quen mới trong cuộc sống ngày nay của mọi người: bon chen, dành giựt và tranh thủ một cách thực dụng. Lối hành xử, đối phó bằng sức mạnh của đồng tiền đã trở thành “quán tính” trong giao tiếp. Câu nói ”Tiền là tiên là phật…” lưu truyền trong nhân dân không phải là vô cớ ! Tình trạng nầy không dừng lại ở ông “quan” ngồi ở cửa công gây ra mà còn đi từ người dân, đánh mất văn hóa thói quen “xếp hàng” thời chiến , sẵn sàng trả phí ngoài lề cho bọn chạy “cò” thủ tục, giấy phép để được nhanh gọn và đỡ tốn thời gian chờ đợi, bị hạch sách vô lý . Niềm tin vào đồng tiền mạnh hơn trăm lần loại khẩu hiệu kêu gọi đạo đức, 6 điều thế nầy, 10 điều thế kia…treo dán ở trụ sở công quyền và niềm tin vào chế độ ngày càng bị bao mòn bởi những vấn nạn tiêu cực mà người lãnh đạo không phải không biết. TS Trần Anh Tuấn, Phó Vụ trưởng Vụ Công chức - Viên chức, Bộ Nội vụ thừa nhận “có một bộ phận công chức tiêu cực, thiếu lương tâm, các cơ quan cần có trách nhiệm giáo dục công chức, nhưng phải nói tâm lý người dân còn nặng chuyện phong bì, đứng trước việc gì cũng cho rằng phải có bồi dưỡng mới giải quyết được. Hiện tượng này tạo ra tiền lệ, thói quen cho công chức”(9) Lập luận theo kiểu “đánh bùn sang ao” của Ông Tuấn không mấy thuyết phục, đổ đồng trách nhiệm cho người hối lộ chứ không phải lên án kẻ vòi vĩnh đút lót, ăn hối lộ. Một lối tư duy bao biện khá phổ biến trong bộ máy chính quyền mỗi khi một sự kiện hối lộ, nhũng nhiểu bị phát hiện và tố giác trước công luận. Tòa án có tiền lệ là xử người hối lộ nặng hơn cán bộ( hầu hết là đảng viên) ăn hối lộ bằng những tình tiết ngoài vụ án là vì vậy hòng che lập khuyết tật của hàng ngũ công chức đảng viên ?(10) Phó chủ nhiệm Luật Pháp của Quốc Hôi Nguyễn Thị Nga đề xuất ý kiến táo bạo "Để đấu tranh có hiệu quả tội nhận hối lộ, chúng tôi đề nghị cho phép sử dụng một giải pháp mang tính đột phá là trong giai đoạn hiện nay không xử lý hình sự đối với hành vi phạm tội đưa hối lộ. Nên đưa nội dung sửa đổi này vào nghị quyết về việc thi hành Bộ luật hình sự sửa đổi" (11) Đại biểu Nguyễn Đình Xuân cũng đồng tình phi hình sự hóa tội đưa hối lộ nếu như hành vi này là bị bắt buộc. Ông nói "Ví dụ tôi muốn cấp sổ đỏ, muốn thực hiện quyền lợi chính đáng, nhưng chính quyền cứ hành hạ tôi mãi, buộc lòng tôi phải xì tiền ra, dù ngoài ý muốn. Nếu chúng ta không phi hình sự hóa tội này thì sẽ chẳng ai dám tự nguyện khai báo, từ đó làm giảm hiệu quả đấu tranh chống tham nhũng"(12). Qua phát biểu của hai vị ĐBQH nầy, chúng ta có thể thấy mặc dù có khuynh hướng xem tội nhận hối lộ nặng hơn tội hối lộ nhưng trên thực tế hoàn toàn bị đảo ngược, có khi bị cáo ăn hối lộ tìm cách phi tang, hủy bằng chứng hay chây lỳ nhờ sự bảo hộ quyền lực của ai đó như vụ án tham nhũng của PMU 18 hay Vụ án nhận hối lộ của công ty PCI (Nhật bản) trong dự án xa lộ đông tây và môi trường nước ở TPHCM. Ông Nguyễn Quý Ba (Cầu Giấy - Hà Nội) "than" rằng "ai đã từng đến cơ quan công quyền như công chứng, bảo hiểm xã hội, có lẽ chỉ mong mình được tránh xa các công việc liên quan đến "hành chính". Nhiều lúc rất bực mình nhưng đại đa phần mọi người không ai dám kêu ca. Nhiều khi mặc kệ nhiều người đang chờ đợi, nhân viên hành chính vô tư "buôn" điện thoại hoặc nhâm nhi tách trà"(13). Thậm chí đôi khi họ cũng là nạn nhân của những điều luật, chỉ thị hay quyết định của chính họ ! Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết thừa nhận, “còn nhiều quy định vô lý, máy móc, hành dân vô cớ” rằng "bản thân tôi cũng bị hành" trong buổi tiếp xúc với cử tri quận 1, quận 2 TP.HCM, vào sáng 23/11/2007(14)
Chủ tịch nước Nguyễn Minh Triết (trái) gặp gỡ cử tri quận 1. (ảnh: PC) Một thành ngữ lưu truyền trong dân gian từ hàng chục năm nay “nhất thân, nhì thế, tam quyền, tứ chế” phải chăng là điều bịa đặt để xuyên tạc chế độ hay là một sự thật đã có từ những năm khói lửa, gạo châu củi quế ? ! Ngày nay, vị trí của đồng tiền mạnh hơn rất nhiều, trên cả 4 thứ tự trong thành ngữ nầy. Sống trong thời chiến tranh, những đòi hỏi cá nhân bị hạn chế và sự tự giác tự nguyện rất cao vì tổ quốc, người dân có thể chấp nhận hi sinh quyền lợi riêng tư dễ dàng nhưng bước vào thời bình thì không thể hành xử và thông cảm như trước, quan hệ nặng nhẹ theo sức nặng của đồng tiền vẫn chi phối, và lối hành xử lợi dụng chức quyền trằng trợn để làm giàu ngày càng trở nên phổ biến. “Hy sinh đời bố củng cố đời con “ là phương châm sống của nhiều người trong bộ máy quản lý nhà nước. Hai tác giả Nguyễn Tiến Tài-Trịnh Thanh (Luật sư) tổng kết” trong suốt gần 10 năm qua kể từ khi thực thi bộ luật Hình sự (BLHS) 1999 hầu như chưa có bất kỳ một cán bộ công chức giữ chức vụ tương đối cao nào trong bộ máy nhà nước mà phạm tội bị áp dụng hình phạt tử hình, kể cả trong các vụ án tham nhũng trọng điểm. Chẳng hạn, vụ Lương Cao Khải, vụ Đồ Sơn, vụ PMU18, vụ tham nhũng trong ngành dầu khí, vụ chạy quota ở bộ Thương mại v.v… Đặc biệt, đã xảy ra không ít trường hợp vụ án thoạt đầu nghe rình rang to như “voi” nhưng kết quả xử lý lại bé xíu như “chuột”. Hiện tượng trên trong bối cảnh nạn tiêu cực, tham nhũng đang ngày càng trở nên phổ biến, ngày càng nghiêm trọng cho thấy phải chăng hình phạt tử hình đã không phát huy được tác dụng?”(15)
Chạy Chức chạy quyền thì phải tham nhũngMọi người hẳn còn nhớ ĐBQH Lê Văn Cuông phát biểu tại phiên thảo luận sáng 22/5/2008 về dự thảo Luật Cán bộ, công chức rằng: “Tình trạng chạy chức, chạy quyền ở mọi cấp, mọi nơi gia tăng. Dù về mặt pháp lý, quy định đã khá chặt chẽ, qua nhiều cấp giới thiệu, phát huy dân chủ nhưng trên thực tế, "con voi vẫn chui lọt lỗ kim"(16). Ông Nguyên Văn Lâm ở Bắc Giang chia sẻ ”Đảng và Nhà nước của ta chưa có một khung hình phạt nặng nào với loại hình tội phạm nghiêm trọng này. Theo tôi, việc chạy chức sẽ làm mất giá trị vô hình rất lớn đối với xã hội. Trong khi chúng ta đang cần có rất nhiều người nỗ lực phấn đấu để chung sức xây dựng đất nước, việc làm đã gặp nhiều khó khăn. Vậy mà để làm tốt thì còn phải phục vụ những người chạy chức. Có thể nói ở bất kể tỉnh nào cũng có tình trạng này. Vậy mà tôi chưa thấy có vụ nào được đưa ra ánh sáng. Hệ luỵ của việc này thì hậu quả nghiêm trọng như thế nào thì chúng ta đều hiểu” (17). Thử hỏi một người dân bình thường còn thấy được như vậy …nhưng quan chức thanh tra hỏi lại “bằng chứng đâu”, không tin thì thiệt là vô lý. Ông Bùi Anh Quang (Tuyên Quang), người từng có 9 năm hưởng lương trong biên chế Nhà nước ở một sở cho hay, đồng lương không đáp ứng được mức sống nên công chức mới phải "tính", mà tính ở đâu ra? "Ở chính thủ tục hành chính". "Càng rườm rà, lắm khâu, nhiều người chịu trách nhiệm càng tốt. Đáng lẽ công việc giao chỉ một ngày là xong nhưng cứ để đấy vì thời hạn những 5 ngày mới phải hoàn thành, thời gian còn lại lo kiếm tiền phục vụ bản thân. Theo tôi, Nhà nước cần có chế độ hợp lý đối với công chức để họ có thể sống bằng đồng lương, nuôi được gia đình và con cái thì họ sẽ bớt phải "TÍNH", vì họ là những người tham mưu ra thủ tục hành chính”(18). PGS Nguyễn Thu Linh (Phó Viện trưởng Viện Các vấn đề phát triển) nhận xét “Công chức, nếu chỉ khoanh vùng lợi ích (thuận tiện) cho bản thân mà không thấy vai công bộc ở đâu, thì dù nỗ lực cải cách nhiều lần TTHC, chúng ta vẫn không thoát khỏi tư duy "sau lũy tre làng" hành dân”(19). Trong một bài phân tích nạn quan tham ở TQ, tác giả phân tích ”tại sao lại có nhiều quan chức “bí quá làm liều", biết mình đang tham nhũng nhưng vẫn trượt dài trên vết xe đó? Lẽ nào “ chốt cửa" của phong trào chống tham nhũng chưa “cài chặt"? Lẽ nào lực lượng chống tham ô chưa đủ mạnh? Lẽ nào bộ máy chống hủ bại của chính phủ chưa vận hành đúng quỹ đạo?” (20). Hỏi tức là đã trả lời. Điều nầy có quá khác với tình trạng quan chức thoái hóa ở nước ta ? Liệu hiện tượng “Hành dân nầy là chỉ vì đồng lương èo ọp, không đủ sống hay nhu cầu làm giàu theo “cơ chế thị trường” đang thâm nhập vào lĩnh vực hành chính công, phải chăng “cái căn nguyên chính là do họ thiếu tiền, thiếu thu nhập và họ quên đi tư cách đạo đức chỉ vì những phong bì, chỉ vì những người có nhu cầu cần làm nhanh, đặc biệt là cơ chế hiện nay về thủ tục hành chính. Chỉ cần một phong bì năm chục, một trăm thế là làm xong ngay” như ĐBQH Nguyễn Ngọc Đào, Phó trưởng Khoa Đào tạo, bồi dưỡng công chức, Học viện Chính trị - Hành chính quốc gia Hồ Chí Minh bộc bạch (21) hay đây chỉ là một cách nhìn qua một văn phòng hành chính xã, huyện ở vùng cao ? (22). Cho nên họ phải đặt ra lắm thủ tục vô lý, cố tình gây khó khăn, phiền nhiễu không phải vì “tự ái “ hay “kiêu hãnh” mà còn để người dân biết “mình là ai” hay “có quyền, quan trọng như thế nào” mà cố buộc người dân phải chạy chọt thông qua nhiều ngõ ngách để ăn hối lộ. Có người nói rõ “công chức chẳng ai sống bằng lương và "không phải vô cớ mà nhiều người sẵn sàng mất hàng vài chục triệu đồng để kiếm một chân vào biên chế"(23). Làm khó dễ người khác” là thói quen của nhiều cán bộ trong bộ máy hành chính và bộ máy nầy là nguồn gốc sinh ra tệ nạn xã hội phải chăng là một sự kết tội oan ức ? ”Tiến hành rà soát các thủ tục hành chính trên tất cả các lĩnh vực, chỉ rõ những thủ tục, những quy định sai pháp luật, không phù hợp để kiên quyết sửa đổi”(24) trong khi đó việc “tuỳ hứng” ban hành các văn bản sai quy định ở các địa phương, ban ngành là khá phổ biến. Tổng kết 5 năm thực hiện quy định của Chính phủ về kiểm tra và xử lý văn bản pháp luật (2003-2008) mới đây, Bộ Tư pháp cho biết tỷ lệ vi phạm về ban hành văn bản trái pháp luật ở các địa phương trong 5 năm qua khá lớn.(25)
Cảnh chờ chực làm thủ tục ở một văn phòng Ủy ban nhân dân Phường Theo đó, đã có gần 6.900 văn bản trái luật được ban hành (khoảng 12% số văn bản được kiểm tra). Các văn bản chủ yếu sai về căn cứ pháp lý, thể thức và kỹ thuật trình bày. Một số ý có dấu hiệu trái luật về nội dung và thẩm quyền. Chỉ riêng điều hành lĩnh vực nông nghiệp, đã có khoảng 200 văn bản trái luật. Điều này cũng phù hợp với cảnh báo của các chuyên gia về quy trình ban hành các văn bản quy phạm pháp luật hiện nay. Đó là tình trạng không quản lý được thì siết, đặt cao lợi ích cục bộ, địa phương, tạo điều kiện cho cơ quan quản lý, đẩy khó cho người dân và xã hội.(26)Bày trò gây khó để nhũng nhiễuBày trò như bắt người nộp đơn phải đi lại nhiều lần, khi thiếu giấy nầy, lúc thiếu giấy kia, thậm chí thiếu bản photo, dấu của công chứng mặc dù không bắt buộc… phải chăng là “thủ pháp”’ chủ yếu khá phổ biến ở cơ quan cấp giấy phép, nhà đất, bảo hiểm y tế…như lời kể "Mỗi lần xếp hàng chỉ được hướng dẫn qua quýt, lần sau lại xếp hàng, lại bảo sai, chưa được, phải "ba lần bảy lượt" mới hoàn tất được hồ sơ". Khi đã hoàn tất hồ sơ rồi, thời gian chờ cấp sổ bảo hiểm xã hội được độc giả này mô tả "có lẽ trên thế giới này chỉ có ở nước mình là "nhanh nhất" - 1 năm sau vẫn không lấy được" và “gợi ý rằng muốn nhanh và được chỉ bảo tận tình thì phải có món "đầu tiên"(tiền đâu). "Chính phủ, bộ ngành luôn kêu gọi cải cách hành chính nhưng nay còn nhiều cơ quan hành chính vẫn còn "hành hơn là cải"(27). Ông Diệp Văn Sơn, chuyên gia về cải cách hành chính nhấn mạnh “Chúng ta hay nhắc đến thủ tục rườm rà, nhưng thủ tục cũng là do con người đặt ra. Có thể con người trình độ kém nên đặt ra thủ tục rườm rà, nhưng cũng có thể có trình độ và chủ động làm ra vậy để có cơ hội nhũng nhiễu”(28). Đã có một lúc, ý tưởng sáng tạo là lập “Tổ nghiệp vụ hành chính công” được thành phố HCM và thủ đô Hà Nội thực hiện thí điểm nhằm khắc phục nhưng được một thời gian lại phải “khai tử” vì nhập nhằng và mâu thuẩn giữa “dịch vụ” và quản lý hành chính mà nhà nước phải có nghĩa vụ với nhân dân. Ngày 26/9/2007, Tổ chức Minh bạch Quốc tế (TI - Transparency International) đánh giá về tham nhũng công bố Kết quả đánh giá tham nhũng cho thấy, tuy điểm của Việt Nam giữ nguyên ở mức 2,6 (trên mức tối đa 10 điểm), nhưng vị trí của Việt Nam trên thế giới đã tụt từ hạng 111 vào năm 2006 xuống hạng 123 trong năm 2007.(29)
Vị trí xếp hạng "cảm nhận tham nhũng" của Việt Nam so với các nước láng giềng từ năm 2000 đến nay.
Điểm và vị trí xếp hạng của Việt Nam từ năm 2000 đến nay. Theo đó, trong số 229 quốc gia và vùng lãnh thổ, Việt Nam đang xếp hạng thứ 158 về thu nhập bình quân. Trong số 180 nước, Việt Nam xếp hạng 123 về tham nhũng. Như vậy, bình quân trong 100 nước thì có 69 nước thu nhập bình quân đầu người cao hơn Việt Nam, và có 68 nước ít tham nhũng hơn Việt Nam. Tuy nhiên, phải xét đến điểm thứ tư: Trong các năm qua, Việt Nam tự hào có tốc độ tăng trưởng nhanh nhất nhì thế giới, và vị trí xếp hạng về thu nhập được nâng lên. Tuy nhiên, một điều không đáng tự hào là vị trí xếp hạng về tham nhũng lại đi xuống. Thậm chí đáng suy nghĩ, khi khoảng cách giữa chúng ta và những nước dẫn đầu ngày càng giãn xa.(30)
Con người, nhân tố trung tâm trong cải cách hành chính, chưa được quan tâm đúng mức". Thử nhìn vào lãnh vực nẩy sinh tiêu cực hối lộ không kém phần sinh động là Thuế, thì theo báo cáo môi trường kinh doanh hàng năm, các tổ chức quốc tế xếp thứ hạng về thuế của Việt Nam ở mức 140/182 nước (Singapore thứ 5, Malaysia thứ 21, Thái Lan thứ 82); thời gian doanh nghiệp làm các thủ tục về thuế và các nghĩa vụ với ngân sách là 1.050 giờ (trong đó bảo hiểm xã hội và bảo hiểm y tế chiếm 400 giờ), trong khi Singapore là 84 giờ, Indonesia 266 giờ, Malaysia 145 giờ, Thái Lan 264 giờ. với 840 thủ tục hành chính được thực hiện tại các cấp chính quyền thuộc nhiều lĩnh vực có liên quan thiết thực đến đời sống hàng ngày của người dân và doanh nghiệp như thuế, phí, lệ phí; hải quan; tài chính doanh nghiệp; quản lý giá; dịch vụ tài chính… Trong đó, thuế là 330 thủ tục, hải quan là 239 thủ tục(31). Thử hỏi ngay cán bộ phụ trách có nhớ hết và áp dụng đúng điều luật khi thanh, kiểm ra doanh nghiệp hay vì quá nhiều, chồng chéo…cho nên việc áp “mã” để phạt nặng nhẹ là tùy thuộc vào trình độ và “sự thông cảm” mà bên trong là các khoản “cưa đôi”. Là doanh nhân, Ông Trương Đình Lam (Sơn La) kể cứ có việc phải "cậy" đến cửa công là thấy "lạnh" người. Rằng "Mỗi lần nhìn thấy mấy vị công chức với vẻ mặt bất cần cùng ông sếp trịch thượng là biết có chuyện "chẳng lành" rồi. Thôi thì đủ thứ phải bổ sung, làm lại... Mỗi lần đến nộp hồ sơ, họ chỉ ra 1 lỗi cần phải bổ sung. Cứ như vậy, riêng khâu hoàn thuế cũng phải mất vài ba tháng chứ chưa nói đến những việc lớn hơn"(32) .Về phía Doanh Nghiệp lại càng lúng túng, bị động khi cán bộ thuế không bằng lòng, tạo cớ để nhũng nhiểu, trưng luật nầy, điều khoản nọ ra để “bắt chẹt” xuất toán và thương lượng. ”Có gì thắc mắc khiếu nại thì doanh nghiệp cứ đưa lên Sở Thuế thành phố hay ra ngoài Tổng cục, nhưng trước mắt là phải chấp hành, đóng đủ nếu…” là câu nói đe dọa mà doanh nghiệp nào cũng phát rét. Bà Phạm Chi Lan, chuyên viên về kinh tế, than thở "Theo thống kê gần đây, cứ mỗi tuần lại sinh ra một loại giấy phép con mới. Điều tra năm ngoái của VCCI cho thấy đến nay, lại có tới gần 400 giấy phép như trước đây", cho biết "Giấy phép vô lý chủ yếu nằm ở các thủ tục gây khó khăn cho doanh nghiệp khi đăng ký kinh doanh. Có bãi bỏ được các loại thủ tục lạc hậu níu kéo thì mục tiêu trao quyền tự do kinh doanh cho doanh nghiệp được đặt ra trong luật mới thực hiện được”(33) Bộ xây dựng đã tiến hành việc rà soát, theo báo cáo mới nhất của Bộ trưởng Nguyễn Hồng Quân thì Bộ thủ tục hành chính do Bộ Xây dựng công bố bao gồm 101 thủ tục, trong đó 22 thủ tục hành chính thuộc thẩm quyền của cơ quan cấp Bộ, 56 thủ tục hành chính cấp tỉnh, 16 thủ tục hành chính cấp huyện và 7 thủ tục hành chính cấp xã(34). Tương tự như vậy, mỗi địa phương, bộ , tổng cục, ngành chức năng đều có báo cáo tiến độ thực thi cải cách hành chính diễn ra rất thuận lợi, thậm chí nhanh hơn dự kiến ban đầu. Rằng ở thời điểm 19/8/2009 “hầu hết các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và các bộ, ngành đã công bố bộ thủ tục hành chính (TTHC) thuộc thẩm quyền giải quyết và phạm vi chức năng quản lý của địa phương, đơn vị mình. Hoàn thành nhiệm vụ này đúng tiến độ thời gian sẽ bảo đảm cho việc công bố bộ cơ sở dữ liệu quốc gia về thủ tục hành chính vào tháng 9 tới” (35)Tổng cục phó Tổng cục Hải quan Hoàng Việt Cường cho biết, sau giai đoạn 1, ngành hải quan đã thống kê được 239 thủ tục, nhiều nhất là ở cấp chi cục (197 thủ tục) nhưng việc cắt giảm sẽ rất linh hoạt (36)
Hối lộ cũng có chỉ tiêuTrong khi đó tại TPHCM, ông Lê Hoài Trung, Phó Giám đốc Sở Nội vụ, cho biết việc rà soát sẽ được thực hiện dựa trên ba tiêu chí: sự cần thiết, tính hợp lý và tính hợp pháp. Giai đoạn này hết sức khó khăn, đòi hỏi các đơn vị phải thật mạnh dạn mới có thể loại bỏ ít nhất 30% thủ tục như Thủ tướng chính phủ yêu cầu. Riêng việc rà soát danh mục thủ tục hành chính ưu tiên, TP.HCM là một trong sáu địa phương được Chính phủ chọn rà soát điểm, phải thực hiện sớm hơn trong tháng 10. Đây là các thủ tục liên quan đến bức xúc của người dân, bao gồm 67 thủ tục hành chính cấp TP, 10 thủ tục cấp quận, huyện và sáu thủ tục cấp phường, xã.(37) Vấn đề đặt ra là khi chính quyền làm sai, cán bộ vận dụng điều luật phạm qui hay tòa án xử phải theo “điều luật” nhưng bản thân điều luật ấy lại phạm qui định của chính phủ hay hiến pháp thì trách nhiệm gây thiệt hại cho người dân thuộc về ai, đâu là cơ quan có thẩm quyền để xem xét hay là “Chính quyền làm sai… dân chịu trách nhiệm?!”(38) Tại cuộc Hội thảo quốc tế tổ chức ở TPHCM vào ngày 26-6/2009 Ông Mai Quốc Bình, Phó Tổng Thanh tra Chính phủ, trước một thực tế là hơn 60% doanh nghiệp bị đòi hối lộ(39), đã khẳng định một trong những nhiệm vụ trọng tâm của VN là đẩy mạnh hơn nữa công tác phòng chống tham nhũng thông qua việc tiếp tục ban hành các giải pháp về hoàn thiện thể chế, cải cách hành chính, tăng cường thanh tra, kiểm tra, điều tra, truy tố và xét xử hành vi tham nhũng, với sự tham gia của mọi thành phần trong xã hội. Trong khuôn khổ kế hoạch công tác năm 2009 của Ban Đặc trách về phòng chống tham nhũng và bảo đảm minh bạch APEC (ACT), Ông Hoàng Thái Dương, Phó Cục trưởng Cục Chống tham nhũng (Thanh tra Chính phủ), cho biết: “Qua khảo sát của Tập đoàn Ernst&Young, Phòng Thương mại và Công nghiệp VN (VCCI) trong 2 năm 2007 và 2008 cho thấy có tới hơn 60% DN bị đòi hối lộ và hơn 80% DN liên quan đến tham nhũng, 48% DN đã từng mất hợp đồng, mất cơ hội làm ăn vì không đưa hối lộ”.(40 ) Thử hỏi công trình xây dựng theo dự án và kể cả trong nhân dân, hiện tượng phải nộp hối lộ từ khi phác thảo dự án, đấu thầu cho đến khi hoàn công, bao nhiêu phần trăm là phải nộp theo từng công đoạn cho các đơn vị chức năng trong cũng như ngoài ngành xây dựng ? Tỷ lệ hoa hồng 15% (và hai bên đã ngã giá là 10% tương đương với 2,43 triệu đô la) kim ngạch dự án cho Ban quản Lý dự án (Đại diện là Huỳnh Ngọc Sĩ) như lời khai của quan chức PCI (Nhật bản) trong vụ án Môi trường Nước và xa lộ Đông tây năm 2008 là khai khống hay vu oan ? “nếu không chi thì chúng tôi không thể trúng thầu”(41) là một sự thật mà dù với lý do nào chúng ta cũng phải soi rọi triệt để nếu thực tâm muốn bài trừ tham nhũng. Nghi án in tiền Polymer với 10 triệu đô la Úc bị phơi bày ra ánh sáng ở Australia nhưng con trai Lê Đức Minh của Thống đốc ngân hàng nhà nước Lê Đức Thúy vẫn “bình chân như vại” cho thấy bóng đen quyền lực bao phủ kín kẽ mọi thông tin, kẻ bị nghi ngờ phạm tội được thoát tội nhờ lý do “an ninh quốc gia trong vấn đề tiền tệ (42) hay nâng cao đánh khẽ như Mai Văn Dâu nguyên thứ trưởng bộ thương mại và con trai Mai Thanh Hải ăn hối lộ trong việc chạy quota dệt may xuất khẩu(43). Cải cách Thủ tục hành chính nhà nước chỉ có ý nghĩa khi minh bạch hóa việc quản lý công, giảm thiểu đến mức tối đa nạn hành dân, tham nhũng và ăn hối lộ, nếu không chỉ là khẩu hiệu được tô vẽ ra vô cùng tốn kém, mang tính hình thức, phong trào mà thôi. Tất cả cán bộ quan chức bậc trung đến bậc cao đều phải học lớp chính trị theo qui định, thông qua các khóa đào tạo chính qui của tổ chức Đảng khi được bổ nhiệm nhưng tầng lớp nầy lại là những ổ tham nhũng, vẽ ra những công đoạn để bóc lột tiền của của dân như đã nêu thì liệu bộ máy nhà nước đến bao giờ mới hoàn thiện, người dân kéo dài cảnh khổ, bị hành hạ cho đến khi kiệt quệ ? Về lâu dài, đây là những nhân tố nguy hiểm tạo ra sự suy đồi về đạo lý lẫn suy thoái kinh tế, tăng thêm khoảng cách giàu-nghèo, tạo ra một tầng lớp đặc quyền đặc lợi gây bất công, bất mãn không thể cứu vãn.…Một Rừng Tiến sĩCái giá mà dân tộc Việt nam phải trả cho sự sai lầm nầy rất vô cùng đắt, hệ lụy của nó sẽ không thể nào khắc phục nếu không thay đổi bộ máy quản lý từ gốc, chuyển đổi tư duy quản lí xã hội bằng quyền lực độc tôn. Vấn đề không dừng lại ở phạm trù đạo đức thông thường mà đây là ung nhọt , làm thối rửa, ruỗng nát xã hội, đe dọa đến nền an ninh quốc gia, là một loại “diễn tiến hòa bình”, giặc nội xâm mà Chủ Tịch Hồ Chí Minh đã cảnh báo từ những ngày chính quyền cách mạng mới thành lập(44). TBT Nông Đức Mạnh thừa nhận Đảng và Chính phủ vẫn “chưa có những giải pháp hữu hiệu ngăn chặn, đẩy lùi suy thoái, tiêu cực trong một bộ phận cán bộ, đảng viên”(45) tại Hội nghị cán bộ toàn quốc về công tác xây dựng Đảng năm 2009. Tại sao ? Dẫu biết rằng bao che là có tội với tổ quốc, phản bội sự hi sinh của hàng triệu người đã ngã xuống, là đồng lõa với kẻ địch. Có thể nào tạo ra đột phá tư duy như TS Lê Anh Sắc, chuyên viên cao cấp Sở Nội vụ Hà Nội, thành viên soạn thảo Chiến lược cán bộ, công chức khối chính quyền TP theo chủ trương “tiến sĩ hóa” 100% cán bộ diện Thành ủy quản lý vì ông cho rằng “Đề xuất ra cái mới, có khả năng tư duy đột phá phải là những người có bằng tiến sĩ”(46) . Không biết đây là điều ông Sắc nói chơi để đùa cợt hay là sáng kiến vĩ đại chưa bao giờ được nghe thấy trên thế giới. Ông tỏ ý rất “thèm” thuồng một đội ngũ cán bộ công chức qua những chuyến đi khảo sát, học hỏi kinh nghiệm các nước trong khu vực như Singapore, Malaysia, Philippines, Thái Lan. “Tôi nghĩ không có lý do gì, mình không bằng người ta được” (!).Than ôi, biết nói gì hơn là ngao ngán cho trình độ “bậc thầy” không ai có thể sánh được kể cả những kẻ vĩ cuồng nhất. Nói như một người bạn “một rừng Tiến sĩ như vậy thì làm sao thấy được ánh sáng mặt trời” (Nguyễn Xuân Xanh) đây vì cây nào cũng “to”, cũng “cao ngất”, kiến thức “đầy mình”, bộ óc “sáng tạo”, tha hồ “sản xuất” ra hàng loạt qui định và qui trình thông minh, khoa học có thể giải quyết tất cả phiền toái của hệ thống hành chính bảo thủ, chồng chéo và trì trệ hôm nay ? Quan điểm dùng người trong đó nhân danh tinh thần làm chủ tập thể máy móc, coi thường trách nhiệm và vai trò sáng tạo của cá nhân phụ trách; phương thức xây dựng hệ thống quản lý hành chính công chồng chéo và xơ cứng, đường lối tổ chức cán bộ nếu vẫn đặt nặng chủ nghĩa lý lịch, đối xử phân biệt, không lấy năng lực thực tiển làm chuẩn để đánh giá, đào tạo rập khuôn thiếu sát hạch kiểm tra khi tuyển dụng, tư tưởng chính trị giáo điều theo lối tư duy lỗi thời, lạc hậu đã hình thành từ thời chiến, xem bằng cấp “Tiến sĩ”(47) như Ông lãnh đạo Sở Nội Vụ nêu trên là tối thượng, toàn năng (all mighty) một cách mù quáng thì có lẽ con đường đau khổ của nhân dân còn kéo dài tận chân trời góc biển…vì chính nó là lực cản lớn nhất cho sự phát triển xã hội. Hồng Lê Thọ 18/9/2009 .
Chú thích(1)Nghị quyết số 38/CP ngày 04/5/1994 của Chính phủ về “cải cách một bước thủ tục hành chính trong việc giải quyết công việc của công dân và tổ chức” và Chương trình tổng thể CCHC nhà nước giai đoạn 2001-2010 được phê duyệt tại Quyết định số 136/2001/QĐ-TTg ngày 17/9/2001 của Thủ tướng Chính phủ, cụ thể hơn nữa là Quyết định số 94/2006/QĐ-TTg ngày 27/4/2006 của Thủ tướng Chính phủ phê duyệt “Kế hoạch cải cách hành chính nhà nước giai đoạn 2006 - 2010” và chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ về việc triển khai Đề án đơn giản hoá thủ tục hành chính trên các lĩnh vực quản lý nhà nước giai đoạn 2007-2010 (Đề án 30) http://www.caicachhanhchinh.gov.vn/PortalPlus.aspx?/vi-VN/1// (2)http://caicachhanhchinh.gov.vn/PortalPlus.aspx?/vi-VN/News/71//4012/0/3620/ (3)http://caicachhanhchinh.gov.vn/PortalPlus.aspx?/vi-VN/News/71//1033/0/3639/ (4) như trên (5)http://www.maycatdecan.com/tin-kinh-doanh/4573-Cham-nhat-den-1-11-2009-se-gop--so-hong) (6)Các quy định của Sở Xây dựng TPHCM: Sáng tạo hay vượt quyền? (7)Không thể cứ mãi 'tùy hứng' http://www.baodatviet.vn/Home/chinhtrixahoi/Thoiluan/Khong-the-cu-mai-tuy-hung/200811/22488.datviet (8)Ông Ngô Hải Phan, Phó Vụ trưởng Vụ Tổ chức hành chính nhà nước và Công vụ, Văn phòng Chính phủ: Hoàn toàn định lượng được lợi ích từ việc loại bỏ thủ tục bất hợp lý vì có công thức để tính toán chung theo thông lệ quốc tế. Khi Hà Tây, huyện Mê Linh và bốn xã ở Hòa Bình sáp nhập vào Hà Nội, có tới 2,5 triệu dân phải đổi chứng minh thư nhân dân. Nhưng theo kiến nghị của Tổ Công tác, Thủ tướng đã quyết định người dân được tiếp tục sử dụng chứng minh thư cũ cho đến hết thời hạn và đã tiết kiệm được cho dân 12 - 14 tỷ đồng.http://vietnamnet.vn/chinhtri/2009/08/864141/ (9)‘Lương tâm công chức bị bỏ quên” http://vietnamnet.vn/chinhtri/2008/05/783150/ (10)Từng nhận hối lộ, làm sao leo lên đến chức Q.Tổng cục trưởng Tổng cục Du lịch?http://www.thanhnien.com.vn/News/0208/Pages/200819/237519.aspx (11)http://vnexpress.net/GL/Phap-luat/2008/11/3BA086F5/ 14/11/2008 (12) như trên (13)Mỗi lần 'cậy' đến cửa công là thấy 'lạnh' 05/09/2009 http://vietnamnet.vn/chinhtri/2009/09/866970/(14)http://vietnamnet.vn/chinhtri/2007/11/756401/ (15)Cái gốc “trị” tham nhũng có phải nằm ở án tử hình? http://www.mekongnet.ru/index.php?mod=News&sid=3724&stprint=1 (16)Bổ nhiệm cán bộ: 'Con voi vẫn chui lọt lỗ kim'22/05/2008 http://www.vietnamnet.vn/chinhtri/2008/05/784458/ (17)Không tiết lộ người chạy chức: Vì sao vậy? http://www.vietnamnet.vn/bandocviet/2008/04/780212/ (18)http://vietnamnet.vn/chinhtri/2009/09/867841/ (19)Khi 'hủ tục' còn trong tư duy người 'cầm' thủ tục 07/09/2009 http://www.vietnamnet.vn/chinhtri/2009/09/867200/ (20) Trung Quốc: “6 biến đổi tâm lý của quan tham” http://www.tuanvietnam.net/news/InTin.aspx?alias=tulieusuyngam&msgid=7707 (21)Dự Luật Công vụ còn quá nhiều mỹ từ" http://tuanvietnam.net/vn/sukiennonghomnay/3798/index.aspx (22) như (20) (23)Làm việc chốn công quyền có 'màu mè' gì không? *(10/09/2009) http://vietnamnet.vn/chinhtri/2009/09/867841/ (24)Nghị quyết sô 17-NQ/TW ngày 1/8/2007 Hội nghị lần thứ năm Ban Chấp hành Trung ương khoá X http://caicachhanhchinh.gov.vn/PortalPlus.aspx?/vi-VN/News/71//10201/0/1769/ (25)Không thể cứ mãi 'tùy hứng' http://www.baodatviet.vn/Home/chinhtrixahoi/Thoiluan/Khong-the-cu-mai-tuy-hung/200811/22488.datviet (26) như trên (27) Mỗi lần 'cậy' đến cửa công là thấy 'lạnh' 05/09/2009 (GMT+7) http://vietnamnet.vn/chinhtri/2009/09/866970/ (28)”Lương tâm công chức bị bỏ quên” 15/05/2008 http://vietnamnet.vn/chinhtri/2008/05/783150/ (29)http://www.phapluattp.vn/news/chinh-tri/view.aspx?news_id=228682 (30)http://vietnamnet.vn/chinhtri/2007/09/745195/ (31)http://caicachhanhchinh.gov.vn/PortalPlus.aspx?/vi-VN/News/71//1011/0/3624/ BT Nguyễn xuân Phúc cho biết: Các thủ tục tự "sáng tạo" ra là phải loại bỏ. Thời hạn báo cáo kết quả là trước 28/2/2010. Riêng 6 địa phương là Hải Phòng, Hà Nội, Thanh Hóa, Bà Rịa - Vũng Tàu, TP Hồ Chí Minh, Cần Thơ và một số bộ, ngành có những thủ tục đang gây bức xúc cho dân và DN thì phải tiến hành làm xong trước 30/10. (32)Mỗi lần 'cậy' đến cửa công là thấy 'lạnh' 05/09/2009 http://vietnamnet.vn/chinhtri/2009/09/866970/ (33)”Không để thủ tục đã bị 'xén' quay trở lại”21/09/2009 http://vietnamnet.vn/chinhtri/2009/09/869591/ (34)http://caicachhanhchinh.gov.vn/PortalPlus.aspx?/vi-VN/News/71//106033/0/3634/ xem thêm”Nhọc nhằn thủ tục đầu tư xây dựng” http://www.sinhloi.com/chuyende/20119238/3EFE5/Cac-quy-dinh-cua-So-Xay-dung-TPHCM-Sang-tao-hay-vuot-quyen.html (35)Các quy định của Sở Xây dựng TPHCM: Sáng tạo hay vượt quyền?http://caicachhanhchinh.gov.vn/PortalPlus.aspx?/vi-VN/News/71//4012/0/3620/ ??? (36)http://vietnamnet.vn/chinhtri/2009/09/867548/ (37)TP.HCM: Loại bỏ 30% thủ tục hành chính không cần thiết(4/9/2009) http://tinmoi.vn/TPHCM-Loai-bo-30-thu-tuc-hanh-chinh-khong-can-thiet-0951985.html (38)http://www.anninhthudo.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=53850&ChannelID=13 “Như Báo An ninh Thủ đô đã đưa tin xung quanh việc gần 50 hộ dân ở phường Vĩnh Hưng, quận Hoàng Mai “bỗng dưng mất đất”, hơn một năm nay, họ đã phải chạy vạy khắp nơi cầu cứu các cơ quan chức năng. Tuy nhiên, trong cuộc gặp mới nhất giữa chính quyền quận Hoàng Mai với các hộ dân này để tìm cách tháo gỡ thì những người có trách nhiệm lại thản nhiên khẳng định: Chính quyền làm sai, nhưng dân cũng có lỗi vì khi mua đất đã không chịu tìm hiểu…” (39)http://www.tinkinhte.com/nd5/detail/luat/tin-trong-nuoc/hon-doanh-nghiep-bi-doi-hoi-lo-hon-doanh-nghiep-bi-doi-hoi-lo/47671.021022.html 19/07/2009 (40) như trên (41)http://my.opera.com/L%C3%AA%20Trung/blog/show.dml/2728820
Vụ tranh chấp liên quan đến các hợp đồng mua bán mật rỉ đường. Ảnh: VNN Vụ tranh chấp kéo dài từ năm 2004 cho đến nay, liên quan đến các hợp đồng kinh tế về mua bán mật rỉ đường giữa Thiên Sơn, Châu Tuấn và một số DN khác.
"Vi phạm pháp luật nghiêm trọng"Các cơ quan chức năng đã tiến hành tố tụng xét xử sơ thẩm, phúc thẩm và Hội đồng thẩm phán TANDTC đã xét xử giám đốc thẩm. Tuy nhiên, bị đơn là công ty Châu Tuấn vẫn tiếp tục kháng cáo. Ủy ban Tư pháp của Quốc hội phải vào cuộc, tiến hành giám sát việc giải quyết vụ án tranh chấp trên. Sau khi giám sát, Ủy ban Tư pháp kết luận: “Vụ án tranh chấp hợp đồng kinh tế giữa nguyên đơn là Công ty Tiên Sơn với bị đơn là Công ty Châu Tuấn, các cơ quan tiến hành tố tụng xét xử sơ thẩm, phúc thẩm và việc xét xử giám đốc thẩm của Hội đồng thẩm phán TANDTC đã vi phạm pháp luật nghiêm trọng trong quá trình giải quyết vụ án, gây ra sự phản ứng rất gay gắt của đương sự. Hội đồng thẩm phán TANDTC đã có thiếu sót nghiêm trọng trong việc bác quyết định kháng nghị của Viện trưởng VKSNDTC nên đã làm cho việc khắc phục những sai sót của bản án sơ thẩm là không thể thực hiện được”. Chánh án Tòa án Nhân dân tối cao Trương Hòa Bình thừa nhận: "Chúng tôi thống nhất với đánh giá của Ủy ban Tư pháp".Như vậy, Tòa án Nhân dân tối cao đã nhận sai lầm khi đưa ra phán quyết về vụ việc trên mà không xem xét kỹ các tình tiết. Theo quy định hiện hành, Hội đồng thẩm phán TAND tối cao là cơ quan xét xử cao nhất. Không còn một cơ quan nào lớn hơn Hội đồng thẩm phán TAND tối cao để xét xử lại các quyết định của hội đồng này. Nhưng cơ quan thi hành án cũng không thể đưa bản án này ra thi hành được. Để gỡ vướng, Chủ nhiệm Ủy ban Tư pháp Lê Thị Thu Ba kiến nghị, Chánh án Tòa tối cao và Viện trưởng Viện kiểm sát tối cao phải cùng với Bộ trưởng Tư pháp xác định lại trách nhiệm của các bên liên quan, nhằm xem lại cụ thể số tiền phải bồi thường của các bên. "Để bảo đảm việc thi hành bản án, ngoài việc thực hiện theo quy định pháp luật, cần phải có những cơ chế hỗ trợ để yên lòng dân", bà Thu Ba nói. Ngoài ra, TANDTC, VKSNDTC cần nghiêm túc kiểm điểm, rút kinh nghiệm để có biện pháp tăng cường năng lực xét xử cho đội ngũ thẩm phán."Các cơ quan tư pháp trung ương cần nghiên cứu sửa đổi các bộ luật liên quan quy định thẩm quyền kháng nghị đặc biệt với cơ chế thật chặt chẽ để có thể khắc phục những sai sót trong quyết định của Hội đồng thẩm phán TANDTC", bà Thu Ba đề xuất. "Sai thì phải sửa" Nhiều giải pháp đã được đề xuất nhằm gỡ rối cho bài toán này. Nên chăng áp dụng cơ chế giải thích Hiến pháp? Hay thiết lập một tòa án đặc biệt? Ông Trương Hòa Bình cũng thừa nhận: "Phát hiện ra sai thì phải sửa, không thể tiếp tục sai. Nhưng cần có một cơ chế đặc thù để bảo đảm pháp luật".Trên quan điểm "việc gì cũng phải có điểm dừng", ông Trần Thế Vượng, Trưởng ban Dân nguyện QH lại cho rằng những vụ việc như trên không có gì mới. Ông Vượng dẫn ra một số vụ việc đã từng phải đưa ra QH các khóa trước. Chẳng hạn, Ủy ban Pháp luật QH năm 2002 đã từng phải vào cuộc giám sát và lật lại vụ án xét xử tử tù Huỳnh Văn Nam (Đồng Nai). Sau khi giám sát, Ủy ban Pháp luật của Quốc hội đã kết luận, các chứng cứ buộc tội, gỡ tội anh Nam đều không rõ. Đồng thời kiến nghị cần xem xét lại quyết định giám đốc thẩm của hội đồng thẩm phán TANDTC. Nhưng rồi vụ việc vẫn không được xử lý.Những ý kiến đồng tình với ông Vượng đều cho rằng nếu cứ phát hiện có dấu hiệu oan, sai lại đem ra sửa sai bản án của Hội đồng thẩm phán thì xử đến bao giờ? Trong khi đó, nhóm ý kiến ủng hộ các giải pháp của Ủy ban Tư pháp thì lập luận, không thể có một cơ chế nào khác ngoài các quy định pháp luật nhưng không thể chấp nhận án oan, án sai. Trước mắt, Phó Chủ tịch QH Uông Chu Lưu yêu cầu các bên liên quan cùng tìm biện pháp hòa giải để chọn cách đền bù hợp lý. Về lâu dài, cần tăng cường năng lực xét xử cho đội ngũ thẩm phán, năng lực kiểm soát hoạt động xét xử cho đội ngũ kiểm sát viên. Quốc hội cần xem xét sửa đổi Luật Tố tụng hình sự, dân sự... để tìm giải pháp cho các trường hợp tương tự. http://www.smic.org.vn/?a=ND&hdn_news_id=1304 (42)Vụ tiền polymer: '10 triệu AUD' vào tài khoản Thụy Sĩ http://www.bbc.co.uk/vietnamese/vietnam/2009/05/090526_polymer_new_revelations.shtml http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/Reserve-bank-of-Australia-offshoot-10m-for-translation-service-TGiao-05262009103135.html trong khi đó“Xin” 50.000 đồng, nhận được 11 năm tù
(Dân trí) - Ngày 11/11, TAND tỉnh Quảng Trị đã mở phiên sơ thẩm xét xử vụ án cướp tài sản đối với Hồ Văn Nuốt và đồng phạm và tuyên phạt các bị cáo 11 năm tù giam. Theo cáo trạng, chiều ngày 29/5/2008, sau khi nhậu xỉn, Hồ Văn Nuốt (SN 1989) đã rủ Hồ Văn Phúc (SN 1991) và Hồ Văn Phú (SN 1993), đều là người dân tộc Vân Kiều trú tại Đakrông, Quảng Trị đi chặn xe máy chở hàng để cướp tiền. Khi thấy hai chiếc xe máy chạy ngược chiều, bọn chúng đã chặn lại xin đểu 50.000 đồng và hành hung ba người đi trên xe. Thấy ồn ào, dân làng đã chạy ra can ngăn và giải thoát cho 3 người bị hại trên. Xét hành vi của các bị cáo, TAND tỉnh Quảng Trị đã tuyên phạt Hồ Văn Nuốt 6 năm tù giam, Hồ Văn Phúc 5 năm tù giam. Riêng Hồ Văn Phú do vào thời điểm phạm tội chưa đến tuổi thành niên nên toà xử 30 tháng tù cho hưởng án treo. Bảo Nguyên http://www.phapluattp.vn/news/toa-an/view.aspx?news_id=235269 (43)http://dantri.com.vn/event-616/vu-mai-van-dau.htm (44)Thanh Thảo “Bài học về chống “giặc nội xâm” http://www.littlehanu.com/showthread.php?t=15143 (45)Tổng Bí thư Nông Đức Mạnh: Cán bộ là nhân tố quyết định sự thành bại của cách mạng, là khâu then chốt trong công tác xây dựng Đảng Nhân Dân số 13/2/2009 (46)”Có bằng tiến sĩ mới đột phá tư duy” http://www.baomoi.com/Home/GiaoDuc/vietnamnet.vn/Co-bang-tien-si-moi-dot-pha-tu-duy/3217042.epi “Hà Nội mong 100% cán bộ Thành ủy 'quản' là tiến sĩ”25/08/2009 http://vietnamnet.vn/chinhtri/doinoi/2009/08/865203/ (47) 70 % người có học vị Tiến Sĩ ở nước ta làm công chức quản lý nhà nước Theo Văn Như Cương “Lại nói về luận văn tiến sĩ” http://www.tiasang.com.vn/Default.aspx?tabid=65&News=1549&CategoryID=6 xem thêm “Không cần sáng tạo, chỉ cần làm theo” Hồng Lê Thọ trên http://bauvinal.info.free.fr/binhluan/khongcansangtao.htm
|
