Những bài cùng tác giả
Việt Nam là một trong 136 quốc gia trên thế giới phê chuẩn Công ước chông
tham nhũng của Liên hiệp quốc (Công ước UNCAC). Hưởng ứng Công ước UNCAC
Quốc hội nước ta đã thông qua Luật về phòng chống tham nhũng (2005) và Luật
sửa đổi, bổ sung một số điều của Luật phòng chống tham nhũng (2007). Bà
Setsuko Yamazaki, Giám đốc Quốc gia UNDP tại Việt Nam nhấn mạnh: Công ước
của Liên hợp quốc về chống tham nhũng là công cụ pháp lý có giá trị ràng
buộc đầu tiên trên toàn cầu trong cuộc chiến Chống tham nhũng, thúc đẩy và
tăng cường các biện pháp Phòng chống tham nhũng có hiệu quả, tạo thuận lợi
và hỗ trợ hợp tác quốc tế và hỗ trợ kỹ thuật trong đấu tranh Phòng chống
tham nhũng, thúc đẩy liêm chính, trách nhiệm giải trình và quản lý đúng đắn
tài sản công.
Tại Hội thảo về Thực thi Chiến lược Quốc gia về phòng, chống
tham nhũng (PCTN) đến năm 2020 tổ chức tại Hà Nội vào cuối tháng 10 năm
2009. Phó Tổng Thanh tra Trần Đức Lượng khẳng định: Công tác Phòng chống
tham nhũng ở Việt Nam đã đạt được những kết quả quan trọng, tạo sự chuyển
biến tích cực trong nhận thức, hành động của các cấp, các ngành; thể hiện
quyết tâm, khả năng của cả hệ thống chính trị và toàn xã hội. Tuy nhiên,
tình hình tham nhũng thời gian qua vẫn còn diễn biến phức tạp, ở Việt Nam,
đã xuất hiện những vụ tham nhũng có quan hệ đến quốc gia khác.
Ngày
12/5/2009, Thủ tướng Chính phủ đã ký Nghị quyết phê duyệt Chiến lược quốc
gia về Phòng chống tham nhũng đến năm 2020. Ngày 30/6/2009, Chủ tịch nước
Cộng hòa XHCN Việt Nam đã có quyết định phê chuẩn Công ước của Liên hợp quốc
về chống tham nhũng và có hiệu lực từ ngày 18/9/2009. Nghị quyết 21/NQ-CP
(12-5-2009) đề ra mục tiêu, cần ngăn chặn, triệt tiêu các điều kiện và cơ
hội phát sinh tham nhũng; tăng cường kiểm tra, giám sát việc thực thi quyền
lực nhà nước, ngăn ngừa việc lợi dụng chức vụ, quyền hạn để vụ lợi. Song
song với đó là việc hoàn thiện thể chế, tạo lập môi trường kinh doanh cạnh
tranh bình đẳng, công bằng và minh bạch. Từng bước xóa bỏ tệ hối lộ trong
giao dịch thương mại và giữa doanh nghiệp với cơ quan nhà nước. Đồng thời
hoàn thiện chính sách xử lý, nhất là chính sách hình sự, tố tụng hình sự đối
với tham nhũng…Nghị quyết đề ra 5 nhóm giải pháp cơ bản: Tăng cường tính
công khai, minh bạch trong hoạch định chính sách, xây dựng và thực hiện pháp
luật; Hoàn thiện cơ chế thanh tra, kiểm tra, giám sát việc thực hiện công
khai, minh bạch trong hoạch định chính sách, xây dựng và thực hiện pháp
luật; Hoàn thiện cơ chế quản lý kinh tế, xây dựng môi trường kinh doanh công
khai, minh bạch; Nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác thanh tra, kiểm tra,
giám sát, kiểm tóan, điều tra, truy tố, xét xử trong phát hiện và xử lý tham
nhũng; Nâng cao nhận thức và phát huy vai trò của toàn xã hội trong Phòng
chống tham nhũng. Chiến lược quốc gia Phòng chống tham nhũng đến năm 2020
được thực hiện theo 3 giai đoạn. Giai đoạn thứ nhất (từ nay đến 2011), thực
hiện đồng bộ các giải pháp như nâng cao năng lực phát hiện, xử lý các hành
vi tham nhũng. Đẩy mạnh việc xử lý những vụ việc tham nhũng nổi cộm, gây bức
xúc trong dân. Giai đoạn thứ hai (từ năm 2011-2016), tiến hành mở rộng các
biện pháp phòng ngừa như kiểm soát tài sản, thu nhập của cán bộ, công chức.
Tổng kết 10 năm thi hành Luật Phòng chống tham nhũng làm căn cứ cho việc sửa
đổi, bổ sung Luật này phù hợp với tình hình mới. Giai đoạn thứ ba
(2016-2020), tiếp tục làm tốt các giải pháp đã đề ra và đã thực hiện từ các
giai đoạn trước. Từ nay đến 2012, Chính phủ cũng tập trung nghiên cứu một số
Đề án phục vụ cho việc Phòng chống tham nhũng, điển hình như Đề án Minh bạch
hóa quá trình hoạch định, trình, ban hành chính sách pháp luật (thời điểm
trình khoảng 12/2011); Kế hoạch rà soát sửa đổi, bổ sung các thủ tục hành
chính giai đoạn 2011-2020 (6/2011); Thông tư liên tịch về công khai trong
hoạt động điều tra, truy tố, xét xử thi hành án (10/2010).
Như vậy là đường lối, chính sách, chủ trương, nghị quyết và pháp luật đều đã
rất rõ ràng, minh bạch và có tính kiên quyết cao. Vậy mà khi tiếp xúc với cử
tri nhiều địa phương khác nhau tôi vẫn thấy nhân dân kêu ca rất nhiều về
hiện tượng chạy bằng tiền để đạt được các quyền lợi chính đáng. Từ chỗ học
cho trẻ em, chỗ làm việc cho sinh viên mới tốt nghiệp, chỗ xin hợp lý hóa
đơn vị công tác, chỗ làm các thủ tục hành chính, chỗ thanh quyết toán tài
chính, chỗ đấu thầu đề tài hay dự án, thậm chí cả chỗ đề nghị khen thưởng
chuyện này, chuyện nọ... ai cũng nói không có phong bì là không xong (!).
Thuật ngữ Văn hóa phong bì đâu có xuất hiện trước đây, trong mấy chục năm
kháng chiến gian khổ và anh dũng. Đó là chuyện Phản văn hóa chứ đâu phải là
Văn hóa. Hồ Chủ tịch đã căn dặn chúng ta: Chúng ta phải phát động tư
tưởng của quần chúng, làm cho quần chúng khinh ghét tệ tham ô, lãng phí,
quan liêu; biến hàng ức, hàng triệu com mắt, lỗ tai cảnh giác của quần chúng
thành những ngọn đèn pha soi sáng khắp mọi nơi, không để cho tệ tham ô ,
lãng phí, quan liêu còn chỗ ẩn nấp. Hồ Chủ tịch còn chỉ thị: Đảng
phải luôn luôn xét lại những nghị quyết và những chỉ thị của mình đã thi
hành thế nào. Nếu không vậy thì những chỉ thị và những nghị quyết đó sẽ hóa
ra lời nói suông mà còn hại đến lòng tin cậy của nhân dân đối với Đảng.
Tôi mong các chính sách, pháp luật nghiêm minh trong sự nghiệp phòng chống
tham nhũng. Tuy nhiên để các chính sách và pháp luật này được thực thi có
hiệu quả tôi mong rằng các cấp ủy Đảng và chính quyền cần triển khai sớm các
biện pháp sau đây:
-Công khai hóa tài sản (nhà cửa, ruộng đất, tiền bạc) của các cấp cán bộ và
để cho nhân dân giám sát.
-Cho phép báo chí đưa ra ánh sáng mọi tố cáo có cơ sở của quần chúng nhân
dân và yêu cầu trả lời theo đúng Luật báo chí.
-Tăng cường vai trò tiếp xúc cử tri theo luật định đối với mọi đại biểu nhân
dân (đại biểu Quốc hội, đại biểu Hội đồng nhân dân các cấp) và yêu cầu các
cơ quan cần trả lời thích đáng trong thời gian quy định.
-Thực sự tiến hành cải cách bộ máy quản lý để thực sự giảm biên chế, từ đó
có kinh phí để trả lương đủ sống cho những người toàn tâm , toàn ý làm công
tác phù hợp với tất cả năng lực của mình
-Trao cho Mặt trận Tổ quốc các cấp những quyền hạn cụ thể để có thể phát
động quần chúng giám sát và tố cáo mọi tiêu cực của cán bộ thuộc địa phận
của mình.
-Thay đổi nội dung của Bộ luật Hình sự để truy cứu nghiêm khắc những đường
dây gián tiếp nhận hối lộ cho người khác và giảm trách nhiệm đối với những
người tự giác khai báo các đường dây này.
|