Nguy hiểm là có 40% số này công tác trong ngành giáo dục. Những người sử dụng bằng giả thừa nhận, đã mua với giá từ ba triệu đến vài chục triệu đồng/một bằng.

Trước đó tại Long An, chỉ qua một đợt rà soát hồ sơ cán bộ dự kiến cơ cấu vào cấp ủy đại hội Đảng bộ cấp cơ sở, phát hiện 90 trường hợp sử dụng bằng giả. Tỉnh Cà Mau cũng từng phát hiện nhiều giáo viên, cán bộ tòa án, viện kiểm sát sử dụng bằng giả. Nếu thẳng tay làm rộng ra, sẽ còn nhiều địa phương có cán bộ, viên chức sử dụng bằng giả như Sóc Trăng, Long An; hầu hết đều mua bằng tốt nghiệp bổ túc trung học phổ thông. Từ cái bằng giả này, lại học lên đại học, thậm chí học luôn cao học.   

Thật khủng khiếp, bằng bổ túc còn không học nổi phải đi mua, vậy mà về sau trở thành cử nhân, thạc sĩ. Cái sự học nhiễu nhương đến thế là cùng.

Học giả, bằng gian để thăng quan tiến chức, chiếm những chiếc ghế trong chốn quan trường. Những vị quan không học hành tử tế và có cái tâm gian dối thì không thể làm việc công có chất lượng và chính trực. Đôi khi, do thiếu kiến thức, những người có trách nhiệm lại đưa ra các quyết định để lại những hậu quả cho xã hội. Thực tế không thiếu những vụ việc chứng minh rằng, thiệt hại kinh tế, xã hội có nguyên nhân của những quyết định được sinh ra từ những hạn chế trong nhận thức - hệ quả tất yếu của bằng giả.

Cán bộ tòa án, viện kiểm sát mà không học, phải mua bằng giả thì quá nguy hiểm. Sinh mạng, tài sản công dân, doanh nghiệp giao vào tay những người không có kiến thức mà có quyền phán quyết thì họa khôn lường. Mỗi một vụ án luôn có những tình tiết phức tạp, cán bộ của các cơ quan tố tụng phải có trình độ học vấn cao, tinh thông pháp luật, có kỹ năng điều tra, có kiến thức tội phạm học mới chứng minh được sự thật khách quan, trả lại công bằng.

Nếu không có kiến thức, chưa nói cái tâm không thẳng ngay, thì oan sai chồng chất. Người làm trong ngành giáo dục hoặc giáo viên trực tiếp dạy học, lại là người phải mua bằng giả thì còn giáo dục ai, dạy ai? Cán bộ, công chức trong bộ máy chính quyền, phải giải quyết công vụ hằng ngày, nếu trình độ hạn chế thì công việc trì trệ, ảnh hưởng đến chất lượng của chính quyền và kìm hãm sự phát triển của địa phương.

Tỉnh Sóc Trăng mạnh tay làm rõ những trường hợp sử dụng văn bằng bất hợp pháp. Nếu các địa phương trong cả nước đều kiểm tra nghiêm túc và xử lý cán bộ sử dụng bằng giả thì sẽ loại bỏ được những người yếu kém, để thay vào đó những người có năng lực và phẩm chất đạo đức. Cải cách hành chính không thể có hiệu quả cao khi trong bộ máy hành chính còn tồn tại những cán bộ, công chức không học hành tử tế và tiến thân bằng những tấm bằng giả. 

Lê Thanh Phong