Xây dựng một nền giáo dục trong sạch, hiện đại

Vietsciences- Nguyễn Lân Dũng            09/11/2008
 

Những bài cùng tác giả

Ngành Giáo dục nước ta đã có những bước phát triển. Hiện nay ¼ dân số đang đi học. Ngành giáo dục đã có nhiều cố gắng trong việc khắc phục tình trạng học sinh ngồi nhầm lớp, nâng cao trình độ giáo viên và cán bộ quản lý, đánh giá việc đổi mới chương trình và sách giáo khoa để giảm quá tải và nâng cao hiệu quả giáo dục, tăng cường xây dựng cơ sở vật chất, tổng kết công tác Trường chuyên và Giáo dục dân tộc, xây dựng Chiến lược phát triển giáo dục 2008-2020…

Tuy nhiên những trong lĩnh vực giáo dục còn không ít những tồn tại , yếu kém, gây nên những bức xúc kéo dài trong nhân dân..

Đó là còn thiếu trong sạch ở các mức độ khác nhau.

Chẳng hạn như nhận tiền đóng góp của phụ huynh trái quy định; nhận phong bì trước các kỳ thi. Dạy thêm tràn lan, thậm chí dành các phần khó trong chương trình để dạy thêm . Thi cử không nghiêm minh dẫn đến kết quả không chính xác. Chương trình không đạt yêu cầu, sách giáo khoa thiếu chính xác dẫn đến phải điều chỉnh, đính chính, gây lãng phí không nhỏ. Cá biệt còn những thầy cô giáo vi phạm đạo đức nhà giáo, gây ảnh hưởng xấu.

Mặt khác còn thiếu hiện đại trong giáo dục, làm cho chất lượng giáo dục không đáp ứng được yêu cầu của sự nghiệp công nghiệp hóa và hiện đại hóa đất nước. Cách giảng dạy theo kiểu thầy đọc, trò ghi còn phổ biến; không phát huy được tư duy sáng tạo của học sinh, sinh viên. Học không đi đôi với hành vì thiếu cơ sở thực nghiệm, nghiên cứu. Thiếu hụt sự liên kết đào tạo, nghiên cứu giữa các trường Đại học với các Viện nghiên cứu và các Doanh nghiệp…

Tôi đã có điều kiện đến làm việc tại nhiều nước có nền Giáo dục phát triển, nhưng ấn tượng sâu sắc nhất đối với tôi là nền Giáo dục Hàn Quốc. Tôi rất muốn chúng ta tham khảo tính trong sạch và tính hiện đại trong nền giáo dục của nước này. Hàn Quốc có dân số bằng 56,2% so với ta vậy mà diện tích chỉ bằng 27,4% nước ta , trong đó lại có tới 70% đất đai là đồi núi, diện tích gieo trồng hoa màu chỉ chiếm có 2,01% (%), lại không có dầu mỏ, khí đốt như ta. Thế mà họ đã nhanh chóng làm nên Kỳ tích sông Hàn với những thành tựu khó tưởng tượng nổi. Đó là GDP đứng thứ 10 trên thế giới, GDP/PPP bình quân đầu người cao tới 25 000 USD (!). Đó là tuổi thọ bình quân là 78,64 tuổi. Đó là đóng góp vào GDP chỉ có 3% do Nông nghiệp, trong khi có tới 39,4% do công nghiệp và 57,6% do dịch vụ.

Kỳ tích sông Hàn được giải thích nhờ lấy giáo dục, khoa học, công nghệ làm động lực cho sự bứt phá lên ngày càng mạnh mẽ.

Nói về sự trong sạch của nền giáo dục có thể kể đến tính nghiêm minh trong việc kỷ luật nghiêm minh mọi thầy cô giáo nhận tiền hay quà tặng có giá trị. Tùy mức độ mà sẽ bị xử lý từ cảnh cáo, khiển trách, trừ lương đến đình chỉ giảng dạy hay sa thải. Đó là tổ chức khoa học đến mức sinh viên không cần tiếp xúc với nhà trường khi có yêu cầu chính đáng. Tại Đại học quốc gia Korea tôi vô cùng ngạc nhiên khi thấy cái mà tôi gọi là Phòng Giáo vụ …2m². Đó là mấy chiếc máy tính mở 24/24 giờ gắn với máy in. Sinh viên cần bảng điểm tiếng Hàn hay tiếng Anh, cần giấy giới thiệu, thậm chí cần chứng chỉ tốt nghiệp có đủ dấu đỏ và chữ ký Hiệu trưởng chỉ cần bấm vào máy tính và quét thẻ trả tiền in là có ngay sau mấy phút

Về tính hiện đại trong giáo dục Hàn Quốc thì có thể kể đến rất nhiều ví dụ. Đó là việc học Anh ngữ từ bậc Tiểu học và phấn đấu để học sinh tốt nghiệp Trung học phổ thông có thể nói và viết được tiếng Anh ở mức độ xác định. Trong 5 năm tới Chính phủ đầu tư thêm 4,2 tỷ USD cho việc cải tổ hệ thống giáo dục Anh ngữ. Đó là việc sử dụng sách giáo khoa điện tử ngay từ bậc…Tiểu học (!). Đây là phương tiện có thể định kỳ đổi mới, là Lee Myung-bakphương tiện giúp học mọi nơi, mọi chỗ và gây hứng thú, thúc đẩy tư duy sáng tạo và chủ động của học sinh. Đó là việc đào tạo với chất lượng cao các ngành khoa học mũi nhọn ở bậc Đại học và sau Đại học. Tôi đã thấy những tòa nhà lớn được trang bị rất hiện đại của các tập đoàn kinh tế như Samsung, LG… trong Đại học Korea để các Giáo sư và nghiên cứu sinh tiến hành các nghiên cứu có khả năng biến thành các dự án sản xuất. Tại Viện nghiên cứu KRIBB tôi thấy có những giáo sư nhận dự án tới 13 triệu USD/năm (!) để cùng các nghiên cứu sinh thực hiện những nghiên cứu rất sâu về Công nghệ di truyền. Tôi rất tâm đắc với lời phát biểu của Tổng Thống Lee Myung-bak trước sinh viên, học sinh: Đất nước chúng ta không có một giọt dầu nhưng tương lai của chúng ta sẽ tươi sáng vì có khoa học và thế hệ những nhà khoa học trẻ như các bạn…Bằng khoa học, kỹ thuật chúng ta không chỉ làm cho đất nước ta giàu lên mà còn có thể đóng góp cho cả nhân loại.

Phòng giáo vụ 2m²

Các nghiên cứu sinh ở ĐH Korea

 

©  http://vietsciences.org http://vietsciences.free.fr- Nguyễn Lân Dũng