ỉnh gi h - Emily Bront 
Phạm Văn Tuấn
 

Cuộc đời chị em nh Bront

ọc sch online:

Jane Eyre  Charlotte Bront

Wuthering Heights Emily Bront



"Đỉnh Gi H" (Wuthering Heights) l tn nơi ở của ng Heathcliff, nhn vật chnh trong tc phẩm văn chương lừng danh của Nữ Văn Sĩ Emily Bront, xuất bản vo năm 1847, vi thng sau khi xuất hiện tc phẩm danh tiếng "Kiều Giang" (tn do Nh Văn Hong Hải Thủy đặt) hay "Jane Eyre" của người chị ruột l Nữ Văn Sĩ Charlotte Bront. "Đỉnh Gi H" l cu chuyện tnh lng mạn, mnh liệt, xẩy ra nơi miền đồng hoang Haworth, thuộc West Yorkshire, nước Anh, m tả thứ tm hồn ảm đạm nhất trong loại chuyện hư cấu.

Vo cuối thế kỷ 18, tro lưu lng mạn (romanticism) đ trn vo nước Anh v nền văn học Anh c bộ mn hng mạnh nhất l thơ ph (poetry). Khi nghĩ tới phong tro ny của nước Anh, người ta lin tưởng tới cc danh ti như Robert Burns, William Blake, William Wordsworth, Samuel Taylor Coleridge, John Keats, Percy Bysshe Shelley v Lord Byron. Về bộ mn tiểu thuyết, ngoi Sir Walter Scott v một số tiểu thuyết gia loại Gothic hạng trung (minor Gothic novelists), cn c Jane Austen, nữ văn sĩ thuộc trường phi lng mạn cổ điển. Tới cuối phong tro l 3 chị em văn sĩ Nh Bront với cc tc phẩm "Kiều Giang" (Jane Eyre), "Villette" v "Đỉnh Gi H" .


1/ Cuộc đời của chị em Nh Bront

2/ Cốt truyện của tc phẩm "Đỉnh Gi H".

Lockwood l người t điền mới của miền Thrushcross Grange, khi đến thăm ng địa chủ Heathcliff, đ thấy mnh bị đối xử tn tệ bởi chnh ng chủ, cc người lm cng v bị cả ch sua đuổi. Ong Heathcliff c vẻ l một nhn vật đầy tương phản. Ong ta c ln da ngăm ngăm đen, đẹp trai, chải chuốt, c dng điệu của một cng tử nh qu. Tn căn nh của ng địa chủ ny l "Đỉnh Gi H", một danh từ đủ sức m tả sự khắc nghiệt về thời tiết của địa phương. Khi đi thăm ng địa chủ lần thứ hai, Lockwood bất đắc dĩ phải ngủ lại trong căn nh của nng trại đ v nhờ vậy, được gặp mặt người con du ga chồng của ng địa chủ, b ny c vẻ nhn đầy khinh người v c cảm. Khi ngồi gần cửa sổ đm hm đ, Lockwood bất ngờ gặp một cuốn nhật k, ghi lại cc cch đối xử tn nhẫn của Hindley đối với Heathcliff.

Heathcliff l tn của một đứa trẻ bơ vơ, do ng Earnshaw mang về nh từ thnh phố Liverpool. Earnshaw l một nng dn cục mịch của miền Yorkshire v l chủ nhn của căn nh "Đỉnh Gi H". Heathcliff được nui dạy cng với 2 người con của gia đnh Earnshaw l Catherine v Hindley. Catherine yu Heathcliff nhưng Hindley lại căm th đứa con nui đ v l người đ chiếm được tnh thương yu của cha. Sau khi ng b Earnshaw qua đời, Hindley đ hnh hạ Heathcliff một cch tn nhẫn v Heathcliff đem lng căm hận từ lc ny.

Mặc d vẫn cn yu Heathcliff, Catherine ngả sang yu Edgar Linton, một chng cng tử sống tại Thrushcross Grange, trong thung lũng, rồi về sau lập gia đnh với anh chng Edgar ny. Đy cũng l lc Heathcliff rời Đỉnh Gi H, ra đi. Sau khi đ trở thnh giu c, Heathcliff quay về nơi cũ v đ khiến cho Edgar ghen tung, nhất l khi Catherine v Heathcliff trở lại yu thương nhau. Catherine sinh với Edgar một đứa con gi, đặt tn l Cathy rồi qua đời. Tới lc ny Heathcliff quyết định bo th Hindley Earnshaw v Edgar Linton. Heathcliff lập gia đnh với người em gi của Edgar l Isabella rồi chiếm hết ti sản của Hindley, khiến cho Hindley trở thnh một g nghiện ngập v cờ bạc, đồng thời đứa con trai Hareton của Hindley cũng lm cảnh bần cng. Isabella c một đứa con trai rất yếu đuối, đặt tn l Linton. Sau khi Isabella qua đời, Heathcliff muốn Linton lấy Cathy nhưng dự tr ny đ thất bại, Linton chết non nn Cathy đ yu v lập gia đnh với Hareton.

Chủ đề chnh của cuốn truyện "Đỉnh Gi H" l sự bo th, d cho vo chương cuối, Heathcliff đ bỏ kế hoạch trả th. Cuốn truyện đ m tả cc tội lỗi của mọi nhn vật v tất cả đều bị trừng phạt, ngoại trừ Catherine v Hareton bởi v trong cuộc đời, 2 người ny đ tm cch lm điều lnh, trnh điều dữ. "Đỉnh Gi H" trnh by sự tương phản giữa điều tốt v điều xấu, như tnh yu v sự th hận. Catherine đ c cảm tnh với Edgar nhưng tnh cảm ny nng cạn, bề ngoi, trong khi mối tnh su đậm hơn, thuộc loại tinh thần đ được ginh cho Heathcliff. V đi ngược với thực tm, đ lập gia đnh với Edgar, Catherine đ gặp cc xo trộn v biết rằng chỉ khi về ci chết th Catherine mới được đon tụ với Heathcliff, trong khi đ Heathcliff tm cch trả th, v lng căm hận của Heathcliff đ cạn dần tới lc cảm thấy thương yu người con của kẻ th khi trước. Mọi tnh cảm như lng tham vọng, ghen ght, căm hờn đều mất dần, chỉ c tnh yu thương (love) l trường cửu v tnh yu đ chinh phục được tất cả.

Một sự tương phản nữa trong cuốn truyện l cảnh bo tố đối với cảnh thanh bnh. Đy l hai cực trong cuộc đời. Đỉnh Gi H l địa điểm trn đồi, thường gặp cc cơn ging tố trong khi Thrushcross Grange l khu nh yn lnh, được chăm sc, với kiểu nh v đồ đạc theo kiểu cch, với cc người cư ngụ dịu dng hơn, nhậy cảm hơn với tnh thương. Khng r Emily Bront viết ra cuốn truyện "Đỉnh Gi H" với chủ đch g nhưng c vẻ như tc giả muốn trnh by hai điều : tất cả cc cố gắng của người đời trn tri đất ny đều khng đưa tới đu, v chỉ khi no con người qua đời, về với Thượng Đế Tối Cao, con người mới thấy rằng điều tốt lnh c sức mạnh hơn điều c.

"Đỉnh Gi H" xuất hiện trn Văn Đn nước Anh một thập nin sau khi Nữ Hong Victoria ln ngi, nhưng cuốn tiểu thuyết ny khng thuộc về Thời Đại Victoria m được xếp cng thời với cc nh thơ lng mạn danh tiếng, c gi trị ngang hng với tc phẩm kịch "Vua Lear" của Shakespeare. Nữ Văn Sĩ Emily Bront đ xếp đặt một cch hon hảo cc tnh cảm đầy xc động của cc nhn vật v giải quyết cu chuyện thnh cng một cch rực rỡ. Kỹ năng xuất sắc về phương php thuật truyện bằng cch kể lại cu truyện do một số người khc nhau, đ đi trước thời gian, đi trước cc tiểu thuyết của Henry James v Joseph Conrad, v về sau chỉ c tc phẩm "The Great Gatsby" của F. Scott Fitzgerald mới thể hiện được thứ kỹ năng tương đương.