|
Hôm nay là ngày khai mạc kỳ
họp thứ
5 Quốc hội
khóa XII, tôi xin đưa một bài viết gởi đến ông Chủ tịch
Nguyễn Phú Trọng và tất cả các đại biểu Quốc Hội về việc
So sánh lợi và
hại khi khai thác
bauxite
A/ Thông tin cơ sở:
* Theo
Bộ ngoại giao VN:
Mục tiêu cụ thể của Chương trình: Đảm bảo cho sự
tăng trưởng cao của ngành trong giai đoạn 2006 - 2010; lượng khách quốc tế
tăng mỗi năm từ 10-20%, đạt 5,5 đến 6 triệu lượt vào năm 2010; khách nội địa
tăng trung bình 15% - 20%/năm, đạt 25 triệu lượt vào năm 2010. Phấn đấu thu
nhập du lịch năm 2010 đạt 4 - 5 tỷ USD.
Nâng cao hình ảnh của Việt Nam nói chung và xác định vị trí xứng đáng của du
lịch Việt Nam nói riêng trên trường quốc tế trên cơ sở đẩy mạnh xúc tiến du
lịch và nâng cao nhận thức xã hội về du lịch. Phấn đấu trong giai đoạn
2006-2010, du lịch Việt Nam sẽ được xếp trong nhóm quốc gia có ngành du lịch
phát triển trong khu vực.
* Theo quyết định của TT chính phủ số
167/2007/QĐ-TTg ngày 1 tháng 11 năm 2007:
"Nhu cầu vốn đầu tư cho công tác thăm dò, khai thác và chế biến bauxit giai
đoạn 2007 - 2025 ước tính khoảng 189.110 - 249.420 tỷ VND (tương đương
khoảng 11,8 - 15,6 tỷ USD), bao gồm
các dự án khai thác, chế biến bauxit (sản xuất alumin và điện phân nhôm) và
hạ tầng cơ sở (đường sắt và cảng) thể hiện trong Phụ lục VI"
* "Tài nguyên bauxit:
tổng trữ lượng quặng bauxite
đã xác định và tài nguyên dự báo khoảng 5,5 tỷ tấn,..."
*
Vietnam airlines Tổng
doanh thu năm 2008 của Vietnam Airlines đạt trên 26,6 nghìn tỷ đồng, lợi
nhuận trước thuế đạt 240 tỷ đồng =
0,14 tỷ
USD
và
Cà phê Tây Nguyên:
Năm 2007 kim ngạch xuất khẩu cà phê Việt Nam lên tới 1 tỷ 500
triệu đô la
1,5 tỷ USD =>
lợi nhuận ìt ra cũng
0,3 tỷ USD
http://www.rfa.org/vietnamese/in_depth/Review_of_the_Domestic_Press_online_NNguyen-20071229.html
B/ Bài toán so
sánh
Dựa trên 4 thông tin này, thử làm một bài toán so sánh
lợi nhuận thu được từ việc khai thác bauxite và du lịch với sự sản xuất cà
phê Tây Nguyên đem lại cho Việt Nam.
I/ Khai thác bauxite:
1) Nếu ta khoán cho TQ khai thác:
Biết rằng giá 1 tấn bauxite = 20 USD
- Giai đoạn 2007 - 2015:
Nhà máy alumin Đắk Nông 1: 0,6 triệu
tấn/năm + Đắk Nông 2: 2,0 triệu
tấn/năm + Đắk Nông 4: 2,0
triệu tấn/năm
Số lượng
bauxite khai thác : 0,6 + 2 + 2 = 4,6 triệu tấn/năm
Sau 8 năm
sẽ khai thác được = 4,6 x 9 = 36,8 triệu tấn bauxite
Giá thành
trong 8 năm khai thác = 20 x 4,6 x 8 =
736 triệu USD
- Giai đoạn 2016 - 2025:
Nhà máy alumin Đắk Nông 1: 1,2 triệu
tấn/năm + Đắk Nông 2: 4,0 triệu tấn/năm + Nhà máy alumin Đắk Nông 3:
4,0 triệu tấn/năm + Nhà máy alumin Đắk Nông 4: 4,0 triệu
tấn/năm.
Số lượng
bauxite khai thác : 1,2 + 4 + 4 +4 = 13,2 triệu tấn/năm
Sau 9 năm
sẽ khai thác được = 13,2 x 9 = 118,8 triệu tấn bauxite
Giá thành
trong 9 năm khai thác = 20 x 118,8 =
2, 376 tỷ USD
Tổng cộng trong 18 năm ta thu
được 736 + 2376 triệu USD = 3112 triệu USD =
3,112 tỷ USD
2) Nếu
ta tự khai thác lấy:
Lúc đầu
phải xây nhà máy, xây đường sá, xe tải, tàu chở, xây nhà máy điện, phải có
nhiều hồ chứa nước ... thì chắc chắn là chưa có sản phẩm.
a) Trả
tiền lãi vay vốn
Thử tính trên số vốn mà thủ tướng muốn vay:
15,6 tỷ USD
Giả sử
chỉ trả tiền lời (thí dụ 2% lãi/năm, vì thường thưởng ít ra cũng 4%), chưa trả vốn , thì mỗi năm dân ta phải
đóng thuế để trả tiền lời : ít nhất 312 triệu USD
15,6 tỷ x
2 / 100 = 312 triệu USD
b) Giả sử sản xuất ra
alumin, và tự đem đi bán:
- giá hiện tại là 300 USD/ tấn
alumin
Với máy móc hiện đại, thì 5 tấn bauxite sản xuất được
2
tấn alumin. Với máy móc lạc hậu thì... 7, 8,-10 tấn bauxite mới được
2 tấn alumin. Thôi ta cứ lạc
quan cho vui, giả dụ ta may mắn tối đa: 5 tấn bauxite thì được
2 tấn alumin => 1 T bauxite cho
được 0,4 T alumin
Số alumin sản xuất và giá thành (300 USD/tấn
alumin):
2007-2015=> 8 năm khai thác được
36,8 triệu tấn bauxite
=> 36,8 x 0,4 = 14,72 triệu tấn
alumin bauxite/năm =>
2,8 triệu tấn alumin/năm, vậy tiền thu được 300 x
14,72 triệu => 4,416 tỷ USD
2015-2025 =
118,8 triệu tấn bauxite
=>118,8 x 0,4 = 47,52 triệu tấn alumin => 300 x 47,52 = 14,256 tỷ USD
Tổng cộng ta
được 18,672 tỷ USD
c) Tuy
nhiên :
Tiền
lời phải trả trong 17 năm = 312 triệu x 17 =
5,3 tỷ USD
(Chưa
tính tới trả vốn, trong lúc đó sau 17 năm máy móc đã lỗi thời, thì xem như
phải bỏ đi, vì không ai dại gì mua lại máy cũ của ta thải đi... như... ai
đó... và chưa tính tiền lương công nhân, tiền đóng thuế, tiền điện (=
20% giá thành), tiền
nước, tiền hao hụt máy móc, tiền chuyên chở xăng dầu... )
d) Cạnh tranh giá thành
với các nước khác:
Với kỹ thuật lạc hậu TQ và phí tổn
chuyên chở (đã vậy còn phải bắt đầu làm đường sá) sẽ rất cao so với các nhà
máy alumin ở các nước khác, vì vậy sẽ rất khó cạnh tranh với các nước khác,
ngay cả khi giá nhôm cao lên trở lại
II/ Tổng kết bài toán:
Vì
không ai muốn du lịch tới một nơi nhiễm độc, nguy hiểm đến tính mạng, nên
ngành du lịch sẽ bị tan tành, và hàng không Việt Nam sẽ không còn tồn tại.
Tức là mất đi
5,5 tỷ USD
/năm về du lịch và cà phê
Khách
du lịch + hàng không VN + cà phê Tây Nguyên : 5 tỷ UDS + 0,14 tỷ
USD + 0,3 tỷ USD = 5,5 tỷ USD/năm
Mất 5,5 tỷ USD/năm
về du lịch và cà phê
trong
lúc chỉ thu được 0,183
tỷ USD /năm
khi khai thác bauxite mà dân VN phải chịu đựng mọi tai ương!!!
Vậy ta
chỉ cần phát triển ngành du lịch, trồng cà phê, giữ môi trường cho trong
sạch, thì chỉ cần nửa năm là ta thu được tiền của 17 năm ròng rã để choTQ
khai thác bauxite ở Tây Nguyên
Còn nếu
ta tự khai thác, thì như bài tính ở trên, thì chỉ QUÁ LỖ : chỉ cần
trả tiền lời cho các nước cho ta vay vốn là đã
5,3 tỷ USD, trong lúc đó sau 17 năm ta mới
bán được có
18,672 tỷ USD (chưa tính công thợ, công của lãnh đạo, chuyên viên
cao cấp, làm việc trong 17 năm và vốn 15,6
tỷ USD tiêu hao trong máy móc hư rụi, tiền lãi vay vốn)
Gương
trước mắt, chính
tập đoàn Chalco đã báo lỗ
III /Vài con số nên biết:
* Tập đoàn Rio Tinto lớn nhất thế giới, thành lập
từ năm 1873, gồm 80 hãng đặt tại 50 nước, vì không tính toán kỹ, đã bị nợ
40 tỷ USD sau khi mua tập đoàn Alcan của Québec Canada năm 2006 với giá
38 tỉ USD (bằng chứng khoán), vì ngay sau đó giá nhôm hạ nên chứng khoán hạ
trên 30%... l
http://quebecbourse.blogspot.com/2008/11/rio-tinto-lacquisition-dalcan-pse-lourd.html
* Dự án Alumina Nhân Cơ thu vào lợi nhuận ước tính
khoảng 92 triệu đô la Mỹ/năm và chi phí là 92+172+92 = 356 triệu đô la
Mỹ/năm. Vậy là mỗi năm ước tính bị âm vào là 264 triệu
đô la Mỹ. (1)
*
Bất cứ một số tiền đầu tư nào từ vài
trăm ngàn đến vài trăm triệu đô la Mỹ, nếu thời gian hoàn vốn (rate of
return) trên 3 năm thì được coi là là dự án không khả thi.
(1)
* Năm 2001, Hoa kỳ sản xuất
khoảng 11,4 triệu tấn nhôm, sử dụng khoảng 179 tỷ kilowatt giờ => là
lượng điện cung cấp cho 32 triệu gia đình, tức là đủ cho cả nước
Việt Nam tiêu dùng.
* Lò luyện nhôm của Alcoa ở Rockdale, Texas phải đốt
16.000 tấn than mỗi ngày.
* Mỗi năm, một nhà máy nhiệt điện chạy than có
công suất 500 Megawatt xài 8 triệu m3 nước (tương đương với một
hồ nước có chiều ngang 2m, cao 2m và chiều dài 2000 km.) , đốt 1,4 triệu tấn
than đá (thải 220 tấn khí CO2, 720 tấn CO độc hại chết người),
thải 500 tấn bụi, 190.000 tấn bùn, 125.000 tấn tro, ...
* Để có được 1000 tấn nhôm
thì thải ra khoảng 20 tấn SPL (Spent Pot Lining, lớp lót bồn đã hao mòn, là
chất phế thải nguy hiểm vì nó chứa ion fluorur (F-),
ion cyanur (CN- ) chất độc giết
người. ). Người ta chôn dưới lòng đất, nhưng nguy cơ bị nước thấm mang đi
khắp các sông ngòi.
Để có được 1 tấn nhôm phải thải ra 4 tấn bùn đỏ.
Lượng bùn khổng lồ sẽ trôi vào sông ngòi.
Tây Nguyên ở Việt Nam, địa thế đất rất cao so với mặt nước, hơn nữa diện
tích giới hạn rất nhiều so với vùng lưu trữ bùn đỏ Gladstone của Queensland,
Úc. (1)
Thuỷ điện sản xuất điện sạch hơn, nhưng cũng làm ngập
các môi trường sống khi xây dựng, vả chăng Tây Nguyên thiếu nước
* Nhà máy điện hạt nhân:
một nhà máy điện phân cỡ trung bình hiện nay tiêu thụ một lượng điện bằng
nguyên một thành phố với 1 triệu dân,
(giá điện bằng 20-25% giá thành của một tấn nhôm). Nhưng điện từ đâu có?
Phải xây bao nhiêu nhà máy điện hạt nhân? Những tai
nạn Nga:
Tchernobyl
(1986)
Mỹ:
lò Three Mile Island nổ (1979)
; Nhật: nhà máy ở Tokaimura
(1999), nhà máy Mihama ở Fukui (2004)...
đến nay đã có vài ngàn trẻ em bị mổ tuyến giáp trạng, mắc bệnh bạch huyết,
ung thư và dị tật bẩm sinh; hậu quả tàn khốc của tai nạn Nhà máy điện hạt
nhân Tchernobyl sau gần 20 năm vẫn âm thầm tiếp diễn.
thảm
họa khôn lường
* Tiền đầu tư
một nhà máy tối tân bauxite-alumine-nhôm
là 7 tỷ USD (Alcan,
Arabie Saoudite thông báo ngày 7 avril 2007)
IV)
Kết luận
* 17 năm mà chỉ khai thác có
150 triệu tấn, thì dân phải chịu đựng thêm 400
năm trong bụi độc hại
* Ion fluorur F- bám
vào xương, răng ion cyanur (CN- ) monoxyd carbon (CO),
là những chất độc hại chết người.
* Tiếp xúc với chất kiềm ăn da (NaOH,
xút),
gây phỏng nặng, lở loét rất
sâu. Hít thở gây dị ứng, viêm
mũi, họng, và tuyến hô hấp hoặc co thắt tuyến hô hấp,
viêm phổi... Nuốt vào bụng sẽ gây ói mửa, đau nhức
vùng ngực và bụng, lở loét miệng, cổ, thực quản
... làm lủng đường tiêu hóa,
xuất huyết, gây tử vong..
* Tiếp xúc với bột nhôm, sẽ gây
các tác động biến đổi gen, hại thần kinh,
gây dị dạng bộ xương. Tiếp xúc thường xuyên
sẽ gây lao phổi, bệnh thũng (emphysema)
, xơ phổi (fibrosis)...
*
Việc phá rừng để khai thác hết 5 tỷ tấn bauxite đó làm cho Tây
Nguyên sẽ không còn cây xanh, hiệu ứng nhà kính vì thải ra quá nhiều
CO2,
mà không có rừng cây để hấp thu bớt CO2
(sẽ gây bão lũ
lụt, thiên tai, nhất là miền Trung vốn đã bị bão lụt hàng năm,
không kể bụi độc, sông ngòi ô
nhiễm.. như trên.
Dân Việt
đã tang tóc,
tật nguyền, sinh con dị dạng vì chất độc da cam chưa đủ sao
?
V/ Vài hình ảnh và những bài viết liên quan:
(1) Hiệu quả của dự án Alumina Nhân Cơ ở Tây
Nguyên http://www.bauxitevietnam.info/bandoc/090521_hieuquaaluminanhanco.htm
http://13nguyenxc.vnweblogs.com/post/11109/157094 (công nghệ của
Úc và công nghệ TQ trong quá trình thiết kế nhà máy Nhân Cơ ở Dak Nông)
http://vietsciences.free.fr/timhieu/khoahoc/quadiacau/baihockhaithacbauxite.htm
http://vietsciences.free.fr/timhieu/khoahoc/quadiacau/congnghiepkhaithacmo.htm
http://vietsciences.free.fr/forum/viewtopic.php?p=9124#9124
http://www.vnexpress.net/GL/The-gioi/Tu-lieu/2006/04/3B9E90B2/
http://www.tuoitre.com.vn/Tianyon/Index.aspx?ArticleID=15824&ChannelID=122
http://www.youtube.com/watch?v=M0pKBfZagU0
__________________
Chú thích: màu
đỏ: mất đi, màu xanh: thu được
©
http://vietsciences.free.fr
và
http://vietsciences.org
Võ Thị Diệu Hằng
|