TT - Ở
lớp học đó thầy tự
nguyện đi dạy, không đòi
hỏi ở học viên tiền bạc
hay trình độ; trò không
cần phải thi tuyển đầu
vào hay làm bài kiểm
tra, đánh giá và cũng
chẳng cần bằng cấp gì.
Đặc
biệt, môn học được giảng
dạy là triết học - một
môn mà không ít sinh
viên bình thường e dè.
 |
Trong lớp
học này, mỗi học
viên có cách
tiếp thu bài
giảng riêng -
Ảnh: N.Hùng |
Lớp học
ngoại khóa không thu học
phí và dành cho mọi đối
tượng này được tổ chức
một tuần hai buổi: tối
thứ hai, thứ sáu tại
Trường ĐH Khoa học xã
hội và nhân văn (ĐHQG
TP.HCM).
Lớp học “đặc biệt”
"Tôi chỉ
mang đến cho anh
chị em niềm say
mê, hứng thú
trong việc học
chứ kiến thức
thì mỗi người
phải tự học lấy"
Nhà triết học
Bùi Văn Nam Sơn |
Buổi tối thứ hai tuần
cuối tháng tám, trời Sài
Gòn mưa tầm tã, sau một
ngày học tập, làm việc,
các thành viên của lớp
lại chuẩn bị cho buổi
học. Chàng “lớp trưởng”
tên Phương có mái tóc
xoăn bồng bềnh, lãng tử
cùng vài người xếp bàn
ghế lại theo hình chữ U.
Anh cho biết mình đã
theo học lớp này được
hơn hai năm.
18g,
thầy giáo, nhà triết học
Bùi Văn Nam Sơn đến lớp.
Vào học, thầy Nam Sơn
ngồi bàn chính giữa, hơn
40 học viên đủ các lứa
tuổi ngồi xoay quanh
thầy. Trong buổi học ấy,
thầy Nam Sơn giảng về
thuyết dụng hành
(Pragmatism) tiếp theo
buổi học hôm trước.
Giọng hào sảng, ông
giảng về việc con người
giải quyết quá trình
hoài nghi bằng các
phương pháp như cố chấp,
quyền uy, tiên nghiệm và
khoa học... Thỉnh thoảng
thầy ngưng lại, trả lời
phản biện của học viên
về vấn đề mình vừa trình
bày. Và cũng có khi,
thầy đứng dậy, trình bày
lên bảng những ví dụ
minh họa sinh động bằng
tiếng Anh và cả tiếng
Việt.
Bên
dưới, người tỉ mẩn ghi
chép, người chẳng mang
theo tập vở gì chỉ ngồi
lặng lẽ suy ngẫm, người
khác chống tay lên cằm
lộ vẻ suy tư...
Bên
cạnh những bài học về lý
thuyết, nhà triết học
Bùi Văn Nam Sơn hướng
dẫn học viên thực hành
dịch văn bản kinh điển
“Xây ở suy tư” (Bauen
Wohnen Denken - Martin
Heidegger). Học viên nào
đã dịch sẵn ở nhà thì
đọc bài dịch của mình
trước lớp, các học viên
khác nghe và giơ tay góp
ý. Cuối cùng, thầy giáo
sẽ kết luận phần dịch ấy
đã chính xác chưa, nên
sửa thế nào, vì sao lại
sửa như thế...
Những bài học từ triết
Tranh
thủ giờ giải lao, hai
chị em Nguyễn Thị Mộng
Thuyền và Nguyễn Thị
Mộng Thẩm cho hay đã
theo học tại lớp được
hơn một tháng. Mộng
Thuyền đã tốt nghiệp
khoa quan hệ quốc tế
Trường ĐH Ngoại ngữ -
tin học TP.HCM được ba
năm, hiện làm cho một tổ
chức phi chính phủ về
bảo trợ trẻ em. “Tôi học
thấy hay nên rủ em gái
cùng học - Mộng Thuyền
bộc bạch - Những khi gặp
khúc mắc trong cuộc
sống, bài giảng của thầy
giúp tôi tự tìm lời giải
cho vấn đề hoặc giải
quyết một cách nhẹ nhàng
hơn...”.
Trong
khi đó, học viên đầu
tiên của lớp được thầy
Nam Sơn tặng sách bởi
“nhiều chuyện phát biểu
này nọ trong giờ học”,
Tôn Nữ Quỳnh Vy (sinh
viên Trường ĐH Mở
TP.HCM) cho hay bạn biết
đến lớp qua thư điện tử
của Câu lạc bộ Dịch giả
trẻ và đăng ký học ngay.
“Tôi không học chuyên
ngành triết, cũng không
thể ở nhà tự ôm một cuốn
sách triết mà... đánh
vật với nó - Vy chia sẻ
- Nhưng tôi cần phải có
kiến thức cơ bản để “làm
quen” với triết. Lớp học
này đáp ứng được điều
ấy”.
Chị Võ
Thị Nữ Châu, đang làm
việc tại một tổ chức phi
chính phủ, cho hay dù
bận đi làm cả ngày nhưng
tối chị vẫn cố gắng đi
học. Chị Châu nhận định:
“Những bài giảng của
thầy không khô khan như
lâu nay mình nghĩ. Cái
hay trong cách dạy của
thầy là phân tích từng
chủ đề cụ thể bằng cách
so sánh sự khác nhau của
nhiều lối tư duy. Từ đó
đi đến các vấn đề triết
học một cách cặn kẽ”.
Một cô
sinh viên ngành triết
Trường ĐH Khoa học xã
hội và nhân văn cho hay
bạn được thầy giáo của
mình, giảng viên Trần Kỳ
Đồng, giới thiệu đến lớp
của thầy Nam Sơn. “Thật
bất ngờ khi tôi đến lớp
thì gặp thầy của mình
cũng là học viên ở đây -
bạn nói - Hai thầy trò
cùng theo học cho đến
nay. Lớp nhiều độ tuổi
nhưng mọi người hòa
đồng, chan hòa chứ không
gò bó, tranh đua gì. Học
viên với thành phần công
việc đa dạng nên trao
đổi, chia sẻ với mọi
người rất thoải mái và
học hỏi được nhiều”.
Đào tạo
nguồn nhân lực
dịch thuật
Về lý do mở lớp,
nhà triết học
Bùi Văn Nam Sơn
cho hay giữa năm
2008 một số
người đã tìm đến
nhà ông để trao
đổi những kiến
thức về triết
học. Từ đó, mỗi
tuần ông đều tổ
chức lớp học tại
nhà. Sau đó, lớp
tại nhà “quá
tải” do đông
người học nên
chuyển qua học
tại Trường ĐH
Khoa học xã hội
và nhân văn
trong dự án “Đào
tạo nguồn nhân
lực dịch thuật
chuyên ngành
khoa học xã hội
và nhân văn”.
TS Nguyễn Đức
Lộc, phó giám
đốc Trung tâm Tư
vấn hướng nghiệp
và phát triển
nhân lực Trường
ĐH Khoa học xã
hội và nhân văn
(ĐHQG TP.HCM),
cho biết dự án
này do Quỹ văn
hóa Phan Châu
Trinh, NXB Tri
Thức và Trường
ĐH Khoa học xã
hội và nhân văn
tổ chức nhằm tạo
nguồn nhân lực
xây dựng “Tủ
sách đại học”
thông qua việc
dịch những bài
báo, công trình
nghiên cứu.
Trong đó, trường
sẽ hỗ trợ địa
điểm và cơ sở
vật chất cho
việc tổ chức
lớp. NXB Tri
Thức, Quỹ văn
hóa Phan Châu
Trinh sẽ mời các
chuyên gia tham
gia giảng dạy.
Bên cạnh lớp học
về triết học còn
có các lớp về
nhân học, văn
hóa học, kinh tế
học, lý luận văn
học, xã hội học,
luật học và
chính trị học,
tâm lý học. |
HÀ
BÌNH - HẠ TRANG